Ñemby (táva)
| Ñemby Ñemby | ||
|---|---|---|
| Tetã |  Paraguái
| |
| Tetãvore | Central | |
| Távayguakuéra | 59.789 ava | |
| Ape távagui | km² | |
| ISO | ||
| Yvatekue | 64 m | |
| Koordinasion | ||
Ñemby ha’e peteĩ táva opytáva tetãvore Central tetã Paraguáipe, Paraguay guasu rehegua, oikéva ipype táva Paraguay ha umi tavakuéra ijereregua. Iñepyrũrã ko táva oñembohera va’ekué "San Lorenzo de la frontera" . Oñefunda kuri upe 2 jasypoapo ary 1899-pe, ára oñeñohendaramo guare upe peteĩha junta económica administrativa.
Ko’ágã ramo guarã Ñembype oikovéma 86.614 tapichakuéra.
Geografía jehaijey
Ko táva opyta peteĩ tenda ijyvatemíva tetãvore Central-pe. Upe ijyvateveha katu opyta upe yvyty hérava kóicha avei oguerekóva 176 m ijyvatekue, jajuhu ko’ápe mbohapy yvyty’i iñambuéva ojuehegui ohasáva imbytepekuéra ysyry hérava avei Ñemby ha ysyry’ikuéra osẽva ichugui.
Ko táva korapy oguereko 40 km². Ndopytái y rembe’ýpe, upéicha ramo jepe oguereko tape porã oguahẽva umi puerto-kuéra opytáva táva San Antonio-pe. Norte gotyo opyta táva San Lorenzo, Este gotyo táva Capiatá, Sur goytyo táva San Antonio ha Oste gotyo táva Villa Elisa.
Clima jehaijey
Ko táva rupi ára ndahakuetéi ha ndaho’ysãtéi, oky porã porã uvei. Hakuvé Arahakúpe ha ohupyty 39 °C; Araro’ysãme oguejy 1º C peve. Peteĩ ary jave katu 22 °C rupi arapytu. Ama katu ho’ave jasyrundy ha jasypoapy ramo.
Demografía jehaijey
Ko távape oikove 86.614 tapicha ha 2165,36 hab./km-pe. Ko tenda tavapáma, okaha ndaiporivéima. Tapichakuéra oikovéva ipype omba’apopa Paraguay rupi.
Tava vorekuéra jehaijey
Ñemby oguereko 11 tavavore, jajuhuárupi heta yvyraty rovyũ. Ojapo pa ary rupi ko táva rupi heta óga ndahepyetéiva oñemopu’ã tetã ambueguakuéra ñepytyvõme, paraguaikuéra oikotevẽva hogarãkuéra upéicha ojerure rupi.
Hembiasakue jehaijey
Umi tenda omombe’úva ko táva rembiasakue hechapyrã jajuhúta upe tupao guasu San Lorenzo-pe omopu’ã va’ekue umi tapichakuéra España-gua ou va’ekue upe ary 1718 ramo Ñemby ha’éramo guare tava’imínte oikovehápe 2.187 tapicha.
Ñembýpe avei jajuhúta upe colegio nacional Pablo Patricio Bogarín ha avei Escuela Carlos Antonio López, ko’ãva opyta ko táva mbytetépe.
Peteĩha intendente va’ekué karai Pedro Regalado Bogarín. Tavaguakuéra omohenda va’ekue katu ha’e karai Enrique Hugo Delvalle García ojupi va’ekue upe 17 jasypakõi ary 1991 ramo.
Símbolos del distrito jehaijey
Poyvi ko tavavore’i rehegua tuichakue Tetã Paraguái poyvicha avei. Ysa’y mokõi: pytãhũ ha morotĩ. Upe pytãhũ ohechauka upe Santo Patrono “San Lorenzo” aho; morotĩ katu omombe’u ñorarõ’ỹ ha tekove potĩ. Ko’ã mokõve sa’y peteĩchante tuichakue.
Upe Escudo Distrital katu oñemohenda upe bandera mytépe umi sa’ykuéra pytãhũ ha morotĩ ári ha oguereko 6 mbyja he’iséva umi poteĩ tava’ikukéra Salinas, Mbocayaty, Pa’i Ñu, Rincón, Cañadita ha Caaguazú. Ipype avei jahecha upe yvyty, yno’õ, yvy ha avei mbokaja máta, ipahápe parrilla omombe’úva mba’éichapa ojehapy raka’e San Lorenzo. Yvyvy ohechauka upe oñehundipotámava ohóvo Yvyty Cerro Ñemby. Mbokaja máta katu ha’e upe hetaite va’ekue Ñembýpe iñepyrũrã. Pe Bandera Distrital oñemboveve opaite Institución Pública ko tetãvore’i Ñemby rupi.
Economía jehaijey
Ymave tembiapo Ñembýpe ha’e ñepytyvõkuéra rehegua ha avei sector industrial. Kokue rehegua ndaiporiguasúi, tavapáma haguére ko tendárupi. Ñemby oje’e ha’eha táva ojekeha, tapichakuéra ko’árupigua omba’apoha haguére Paraguay rupi ha okehaguãnte ou.
Mba’yruguatakuéra jehaijey
Ko táva rupi heta mba’yruguatakuéra osẽ ha oike ohasáva tavakuéra ijereregua ha avei Paraguaýpe; hyepyetépe avei jajuhu mba’yruguatakuéra, avei jajuhu ogaguasu mba’yruguatakuéra opytaha. Ko táva oñemboja’o mokõi hendápe upe Autopista Sur rupi, ombojoajúva táva Paraguay táva Ita ndive, oguereko heta tape iporãva ha avei río Paraguái ári barkokuéra oñembojaha táva San Antonio-pe.
Turismo jehaijey
Heta tapichakuéra ou ko távape, ãva apytéte oĩ kuñataĩ ha karia’ykuéra oúva ñemuhápe ha avei vy’arã hetáva ko’árupi. Ko yvyty hérava Ñemby avei ha’e heta tapicha ouha omaña mombyry haguã. Ogakujéra jerokyha heta rupi ko’árupi pyhare ojevy’a haguã.
Mba’eichapa ñaguahẽ jehaijey
Hetaiterei mba’yruguatakuéra oho ha oúva táva Paraguay guive Ñemby peve. Pyhare pyte jepe ikatu jajuhu ko’ã mba’yruguatakuéra. Ñaguahẽ ko tape Ruta Acceso Sur rupive. Ndahetaitéiramo mba’yrukuéra ikatu ñaguahẽ peteĩ aravo vorépe mba’yruguatápe.
Gobierno ha política jehaijey
Ko távape tendotakuéra ha’e karai intendente, peteĩ Junta Municipal oguerekóva 15 tapicha oñemoĩva 5 ary javeve. Avei oñemondo mokõi Concejales Departamentales aty Gobernación-pe ko táva rerape oñe’ẽ haguã. Ko’agãgua intendente ha’e karai Blas Lanzoni ha’éva Partido Liberal Radical Auténtico (PLRA) gua.