Juan Bautista Gill García heñói Paraguaýpe (Asunción) 28 jasypa 1840 jave. Ary 1854 oho Buenos Aires gotyo, upépe oñemoarandu secundaria-pe ha medicina-pe upéi, nomohu’ãi. Itúva Juan Andrés Gill ha isy Escolástica García del Barrio y Bedoya. Ha’ehína don Juan Miguel Gill remiaryrõ, prócer ha cabildante, huguýre osyry sangre celta. Omendava’ekue María Concepción Díaz de Bedoya rehe.

Juan Bautista Gill
Período de gobierno - República del Paraguay: 1874 25 jasypateĩ
1877 12 jasyrundy
Predecesor: Salvador Jovellanos
Sucesor: Higinio Uriarte
Fecha de nacimiento: 1840 28 jasypa
Lugar de nacimiento: Paraguay
Fecha de fallecimiento: 1877 12 jasyrundy
Lugar de fallecimiento: Paraguay
Profesión: Político

Hekove jehaijey

Hogaygua oñemomba’eguasu herajoapýre ha’e avei ogueraháva upe época-pe.Ou jeyl Paraguay-pe ary 1863 jave. Ojedeklara jave Argentina ndive ñorãirõ, ojealista batallón 40-pe, oiméva umi mitãrusu oiméva upe posición social-pe ha iñarandúgui medicina-pe oñedesigna peteĩ puesto sanidad militar-pe. Péicha umi historiador ho’a prisionero ramo upe 30 jasypakõime 1868 ha Juan B. Gill Aguínaga, omba’apo tuguy apytépe tasyópe ha ojgueraha ka’irãime mbohapy ára oiko mboyve ñorãirõ Ita Yvatépe.Oguahẽvo jasyteĩ 1869, Gill oime umi oguahẽva Paraguaýpe mbytépe, umi aliado omosãsõva upe condición ndoikemo’ãvímaha ejército nacional-pe, upérõ, oime gueteri ñorãirõme.

Tetã sãmbyhy jehaijey

Oime kuri Presidente de la República del Paraguay ramo, péva 25 jasypateĩ 1874 jave ha 12 jasyrundy 1877 jave. Oime vicepresidente ramo Higinio Uriarte García del Barrio. Gabinete oime kuri Emilio Gill ha Adolfo Saguier, Hacienda-pe; Germán Serrano ha José Urdapilleta, Interior gotyo; Bernardino Caballero ha Benjamín Aceval Justicia-pe, Culto e Instrucción Pública; Patricio Escobar, Guerra ha Marina, Facundo Machaín ha Benjamín Aceval, Relaciones Exteriores-pe.

Péicha gobierno omotenondéva papel moneda, omoñepyrũva Colegio Nacional de la Capital ha ombohetavéva impuesto. Péicha 3 jasykõime 1876 jave, oñefirma tratado de límites, paz, comercio ha navegación Argentina ndive, péva rupive Paraguái ohundi yvy Misiones-pe, ha’éva río Parana yvy gotyo, umi isla osẽva ysyry guasúgui ha umi yvy oĩva río Pilcomayo ha Bermejo rembe’ýre, avei osalva Cháko yvy.

Oipyhy Código Civil argentino ha péva ikatu haguã omopyenda economía nacional, omopyenda estanco petỹre, léi 22 jasyrundy 1875 jave. Péicha gobierno ome’ẽ privilegio omondóva tetã ambuére petỹ po ary pukukue, ombotove exportación térã importación upe producto rupíve. Upéi omohenda upe léi havõ ha juky mboahapy ary javéve.

Gobierno omotenondéva Gill, ojogua ambue oimeva’ekuére, naisãsõi umi revolucionario-gui. Peteĩ motín oestala Ka’akupépe jasypakõi 1875 jave, omyakãva General Serrano, ex ministro del Interior jha oipytyvõva fuerzas brasileñas. Péicha revuelta oñekontrola omanóvo Serrano ha ambue sublevado-kuéra.

Ambue opu’ãva hikuái oreko intención oitývo Presidente, mba’eve ndoikói, amo ipahápe opu’ã hikuái ha oiko guerra civil vaiete oñepyrũva 27 jasypo 1922 jave ha oñemotenonde peteĩ ary porã.

Tembiasa política-pe jehaijey

Ministro de Hacienda ha Presidente Senado-gua. Péva 25 jasyteĩ 1869 jave oime aty ñomongeta ojapóva don Serapio Machaín ikatu haguã ointeresa umi fuerzas aliadas oikéva peteĩ proyecto de petición ikatu haguã omoheñói Gobierno Provisorio. Umi oiméva ha’e: José Segundo Decoud, Cayo Miltos, Carlos Loizaga, Juan A. Jara ha Salvador Jovellanos. Oñemoĩ iñakãre malversación de fondos, Senado omosẽ, pero ombohováigui Rivarola odisolvel Congreso. Oike apañuãime, omoirũ revolución osẽ porãva ha ojupi jey Hacienda cartera-pe. Ary 1874 jave ojupi presidencia de la República-pe.

Emboscada araitépe jehaijey

Gobierno omyakãva Gill henyhẽ umi ocha’e’ỹva ichupe. Ko’ãva henyhẽ amargura económica-gui ha nomoañetéigui umi propuesta de emergencia omomba’ýva umi tekove oiméva Juan B. Gill, jerére. Conspiración oñembosako’i, omoirũva hikuái umi muburuvicha oisãmbyhýva avei oiméva pyt[umbýpe. Oime peteĩ mba’e ohasáva opáichagua límite, kóva oplanea karai Juan Silvano Godoy, ojuka haguã hikuái. Péva ha’e omoheñóigui plan vaiete, oho ha oheja ityvyra Nicanor pópe, ha’éva pe omboguatáva upe “tembiapo”.

Péicha 12 jasyrundýpe 1877 jave, presidente Gill oguata jave mokõi decan (oficiales de alta graduación) ndive, péva Villarrica rapére (ko’ágã Presidente Franco tape réra). Ohasa jave Independencia Nacional, peteĩ mbokapu oguahẽva hetépe oity yvýre ha omano upépete. Péicha sarambi oiko umi omoañetéva upe idea, ijapytépe ojejuhu Molas ha Goiburú, avei don Nicanor pya’eterei oho okañy Argentina gotyo, upépe omano 90 ary ohupytývo. Peteĩ, emboscada oikóva tavaguasuetéep ha araitépe, oipe’a Juan Bautista Gill rekove.

Ñe’ẽpapára colombiano Dr. Próspero Pereira Gamba (1830- 1896), oikova’ekue ko tetãme exiliado ramo, ohai ko momento vaiete ohasával presidente ko’ã estrofa rupive upe obra “El espectro”, ikatúva oñemoñe’ẽ gueteri ha péva oñe’ẽ mombe’u rupive Gill ágã ombotarova justicieramente umi ijukahare apytu’ũme.


Tenondegua:
Salvador Jovellanos
Presidente de Paraguay
Juan Bautista Gill

1874-1877
Riregua:
Higinio Uriarte