Diferencia entre revisiones de «Tumingue'a»

Contenido eliminado Oñembojoapy marandu
mbSin resumen de edición
Etiquetas: Edición visual Edición desde móvil Edición vía web móvil
mbSin resumen de edición
Etiquetas: Edición visual Edición desde móvil Edición vía web móvil
Jehai 2:
'''Tumingue'a''' ({{es|átomo}}) <ref>https://books.google.com.py/books?id=UdgsatHovBAC&pg=PA58&lpg=PA58&dq=atomo&source=bl&ots=8qjhm3jzqq&sig=FIQU3n_9wdGrttRsg-ZeCab4dSY&hl=es&sa=X&ei=yNYyVeenG8bvgwTqhIHIDA&ved=0CEUQ6AEwBg#v=onepage&q=tendyry&f=false</ref>ha'e opa mba'e pehẽngue peteĩcha, imba'epy hekopete [[kimikuaa]] rapépe, ha oguerekóva ijapytépe heta vore chu'imimi imba'epy hekopete'ỹmi kimikuaa rapépe. Opaite [[Apỹi Kimi rehegua|apỹi kimi rehegua]] oñemohenda tumingue'a ha'ete rupive ha ndaikatúiva oñemboja'o.
 
Ko'ãga ojeikuaa opa tumingue'a oguerekoha imbytépe peteĩ [[tumingue'ambyte|tumingue'a apyte'a]] (''núcleo atómico'' [[karaiñe'ẽ]]me), haimete [[mba'era'ã|imba'era'ãmba]] háicha oĩ ku rendápehendápe, ojere chupehese peteĩ [[pehẽrendyry arai|tovendy arai]]. Ko mba'ekuaarã ojehechauka peteĩhámepeteĩhápe saro'y XX ñepyrũme, upe saro'y XIX aja yvypóra oimo'ã tumingue'a ndaikatuiha oñemboja'o, upévare, heta ñe'ẽme oñembohéra chupe ''átomo'', [[karaiñe'ẽ]]me háicha, oúva ''a-tómo-'' [[gyresiañe'ẽ]] megua ha péva he'ise Ñemboja'o'ỹ''<nowiki/>'. Ha upeiupéi, yvypóra ojuhu tumingue'ambytea apyte'a oguerekoha niko ra'e mokõi vore hyepýpe ha'éva, umi pehẽjy'''katuindy''' (''protones''), oguerekooguerekóva [[apakuavohýi hendyry|apakuavohýi ombojakuaáva]] ipype (''carga positiva'' [[karaiñe'ẽ]]me), ha avei'' '''''morõndy''''' ''(neutrón)'', mbytegua hendyrýva. Umi pehẽrendyry'''''tovendyry''''' (''electrones''), ijapakuavohýi hendyry kangy, oñembojoaju chupe [[mbaretekue tendyryñohasa]] rupive (''fuerza electromagnética'' [[karaiñe'ẽ]]me).
 
'''KYTOMIKUÉRA OJAPÓVA TUMINGUE'ÁPE HA'E''' (Las partículas que conforman el átomo son):