Diferencia entre revisiones de «Ytaygua»

Contenido eliminado Oñembojoapy marandu
mb bot ojoapy: pt:Itauguá (distrito)
Sin resumen de edición
Jehai 6:
| pais = {{PAR}}
| prov/dep = [[Central]]
| poblacion = 7289.162449
| teritorio =
| ISO = PY-11
Jehai 14:
'''Ytaygua''' oĩ tava [[Paraguái]] retãme, [[tetãvore Central]]me. Ko távape oiko 72.162 ava (2002 ary).
 
Ary [[1728]] jave oikova’ekue chugui táva ha ojekuaavéva pe herakuâ mombyrýva hérava [[ñandutí]] ha avei ipurahéi rupive.
[[Ñemohenda:Paraguái tava]]
 
Oguereko peteî museo hérava [[San Rafael]] oîháme heta mba’e porâ yma guare (periodo colonial).
[[bg:Итаугуа]]
 
[[en:Itauguá]]
Ko távape oî pe tasyo guasu hérava "[[Hospital Nacional]]", ha’eva pe tuichavéva pa’ûme oîva tetâ Paragúai tuichakue.
[[es:Itauguá (Paraguay)]]
 
[[pl:Itauguá]]
Ko tenda opyta 30 [[km]] [[Paraguaýgui]]. Omoheñoiva’ekue [[Barón Martín de Barúa]], ára 27 jasypoteî [[1728]] jave.
[[pt:Itauguá (distrito)]]
 
[[ro:Itauguá]]
 
[[vo:Itauguá]]
==Historia y Toponimia==
 
 
[[Itaygua]] omoheñoiva’ekue [[Barón Martín de Barúa]], ára 27 jasypoteî [[1728]] jave. Ko’ága peve ikatu gueteri ojehecha heta [[arquitectura]] ymaiterei guare (colonia) ko távape.
 
 
Héra ou pe ysyry Ytaýgui, omohe’ôva ijyvy tehengue, avei ita: (piedra) ha ñeêpehetai upeigua “gua”, âva [[Idioma guaraní|guaraníme]], he’ise tenda peguaite (pertenecía a un lugar).
 
Ko’ága rupi ojehero chupe "La Ciudad del [[Ñanduti]]", ha’e rupi ko’ápe ko tembiapo porâite hetave ojejapo, ñanduti héra ko mba’apopyre ojoguaiterei rupi ñandu renimbópe.
 
Ko távape avei heta tapicha katupyry purahéipe ha mba’epu aty heñoiva’ekue, âva ha’e [[Vocal Dos]], [[Grupo Evolución]] ha ambue.
 
Pe mba’e tuichavéva ko tendápe ha’e pe ojeheróva '''[[Festival del Nandutí]]''', ary ha ary jave ogueraháva heta tapicha ambue hendágui mbohapypa pokôi ary guive. Oñepyrûva’ekue jasypoteî ary [[1970]] jave. Ko festival-pe oho puraheihárakuéra ikatupyrýra tetâ Paraguái pegua, ko’áva ha’e [[Juan Cancio Barreto]], Grupo Generación, [[Quemil Yambay]], [[Vocal Dos]], [[Óscar Pérez]] y su Conjunto ha mba’epu aty ojehayhúva [[Juan Carlos Oviedo y los Hermanos Acuña]].
 
Ko táva oguereko y porâ ome’êva pe [[Junta de Saneamiento Ambiental]] hákatu ndoguerekói pe hérava alcantarillado sanitario. Oguereko avei peteî polideportivo ojeheróva “Dr. [[Nicolás Leoz]]”.
 
[[Image:Artesanía.JPG|250px|thumb|right|Artesanía]]
 
== Demografía ==
 
Itaygua oguereko 89.449 ava, âvagui 44.997 ha’e kuimba’e ha 44.451 kuña, omombe’úva [[Dirección General de Estadísticas, Encuestas y Censos]].
 
==Turismo==
 
Hecharamomby mayma tapicha ohosévape guara ha’e umi yvytykuéra [[Patiño]] ha [[El Cerrito]], tupâo [[Virgen del Rosario]], [[Museo San Rafael]] ha umi ogakuéra ojejapova’ekue [[Gaspar Rodríguez de Francia]] mburuvicháramo guare. Âva hae óga puku ikatúva ja’e hese óga aty oîva pe tupâo jerére.
 
Pe "Museo San Rafael" ohechauka heta mba’e "Periodo Colonial"-pe guare. Ko’â mba’e apytépe oî heta tembipuru tupâo peguáva.
 
 
==Clima==
 
Ararova ha’e campestre fresco hérava ha ombopyahúva tapicha rekove. Ararova imbaretevéva ary pukukue ha’e hakuvéva.
 
==Economía==
 
Itauguagua omba’apove [[ñandutí]] jejapo ha jehepyme’ême, mesa ári guara, ao, encajes, ha ambue. Umi ñanduti apopyre ojegueraha avei heta tetâ ambuépe, Europa gotyo hetave oho. Ambue tetâgua ohecharamove ko tembiapo porâite ha’éva ñanduti, he’i hikuái ha’eha tembiapo araka’eve nomanomoâiva ojehayhueterei rupi tetâ ambuére.
 
==Barrios y Compañías==
 
Ko’áva ha’e:
*Aldama Cañada,
*Potrero,
*Virgen de Guadalupe,
*Guayaivity,
*San Antonio ha
*Zeballos.
 
 
==Cómo llegar?==
 
Ko távape ikatu ñaguahê [[Ruta 2]] rupive. Resêvo [[Paraguaýgui]] hetaiterei oî mba’yru guata ohóva ko táva [[Itaygua]] gotyo. Ko tape oguereko tembipuru opaichagua ikatu hagua oñeguahê porâ.
 
==Personajes ilustres==
 
Itauguá ovy’a, ijuruvy imba’ekuaáre ha ipurahéi rehe, ko’â mba’e tapichakuéra távaygua ohecharamoiterei, heta tapicha katupyry heñói ko távape. Ko’áva apytépe oî [[Félix Fernández]], ñe’êpapára guarani megua ha avei haihára [[Nicolás Cóppulo]].
 
Ko táva ha’e avei heñôi hague heta artistas ha mba’epu aty, [[Vocal Dos]], Evolución ha mabue.
 
==Arte y Cultura==
 
Jasypoteî opávo ko táva omomba’e guasu hi’ára, oiko festival oîháme jeroky, purahéi ha mba’epu aty tendaguáva ohechauka ikatupyry tapichakuéra ambue tavaguápe.
 
[[Image:ART2P029F0002.png|250px|thumb|left|Ñanduti]]
 
===El Ñanduti===
 
Ha’e peteî ''encaje'' ojejapóva júpe, oñemoîva bastidor ijapu’áva rehe. Ko tejido ñanduti ombojegua hetaiterei aokuérape, omoporâsevégui chupe. Reguahêva’erâ táva Itayguápe rehendu hagua mombe’upy Ñanduti rehegua, vy’a ha techaramóme omonbe’úva tapichakuéra tendagua.
 
==Referencias==
 
*Reportaje al País. Tomo 1. Edición 2001. Asunción Paraguay.
*Geografía Ilustrada del Paraguay - ISBN: 99925-68-04-06 - Distribuidora Arami S.R.L.
*La Magia de nuestra tierra. Fundación en Alianza. Asunción. 2007.
 
 
==Enlaces externos==
* [http://www.fallingrain.com/world/PA/6/Itaugua.html Coord. geográficas e imágenes satelitales]
 
* [http://www.senatur.gov.py/ SENATUR]
 
[[Ñemohenda: Paraguái]]
[[Ñemohenda: Paraguái tavatáva]]