Diferencia entre revisiones de «Ramón Indalecio Cardozo»

Contenido eliminado Oñembojoapy marandu
mbSin resumen de edición
Jehai 19:
| influencó =|
}}
Ha’e'''Ramón Indalecio Cardozo''' ha’e va’ekue mbo’ehára katupyry [[Paraguái|paraguaigua]], omongu’e va’ekue upe ñembo’e rehegua "[[Escuela Nueva]]", heta tembiapo ojapo va’ekue avei omañáva mba’éichapa ikatu iporãve pe ñembo’ekuéra hetãme.
 
“Mborayhúpe añoite ñambokatukuaa upe mbo’epy añetete”
 
 
==Imitã ha imitãsúpe==
Línea 31 ⟶ 30:
Ary[[1893]]-pe oike Colegio Nacional de la Capital-pe, [[1895]] hembikotevêkuéra rupi omba’apo mante va’erã ha upéicha omoñepyrû oporombo’eramo mbo’ehao grado-pe upe Colegio Modelo Dr. Clementino Billordo (Correntino) mba’évape.
[[1896]]-pe oñemoañete upe Escuela Normal de Maestro ha upépe oñembokatupyry mbo’ehararã.
 
 
==Trayectoria==
Línea 38 ⟶ 36:
 
[[1905]] opublica peteîha ikuatiahaipyre “Pestalozzi y la enseñanza contemporánea”. Imandu’a ko mbo’ehára itemimbo’ekuéra apytepe oñakãrapu’ãve va’ekue ñe’eyvotykuéra rehegua jehaípe: [[Manuel Ortiz Guerrero]], [[Leopoldo Ramos Jiménez]] ha [[Juan Natalicio González]].
 
[[1920]] ramo ojogua peteî [[imprenta]] ha opublica peteî periódico ombohéra va’ekue “El Orden”. Upéve ohai va’ekue oî Chase, Carísimo, Ruffinelli, Luis Chase, Enrique Jara Casco, ha omyakãva ha’e ijaraite mbo’ehára Cardozo.
 
[[1921]], [[Manuel Gondra]] oikóramo Tendota Paraguaýpe oñenombra Director General de Escuelas; opresenta haguépe tembiaporã Plan de Acción ha’éva:
1. #Omopotî upe Administración mbo’ehakuérarupi.
2. #Omyatyrõ mba’éichapa oñembo’eta.
3. #Omoguãhê opavave tetã ruguápe upe ñembo’ekuéra.
4. #Ojehepyme’ê porãve mbo’ehára kuérape hembiapóre.
 
[[1922]]-pe omoî pe peteîha Memoria imba’éva mbo’eha primaria ha normal rehegua, kóvare ministro Da Rosa ome’ê va’ekue ichupe ijeaguije.
 
[[1923]]-pe omoî mokõha pe Memoria mba’éichapa ojeguerahahína upe instrucción primaria ha normal. Upe árape avei homoî Consejo pópe, ikatúnepa oñembohéra umi mbo’ehaokuéra umi tetã oîva América-pe réraikatuhaguãicha ojeykeko añetete upe americanismo
Upe proyecto oñemoañete ha heta tapichakuépe oî porãiterei upe mba’e. Upémaramo osêma téra mbo’ehaokuérapé “República Argentina”, “República del Brasil”, “República Oriental del Uruguay”, “República de Chile”, ha avei “República de Bolivia”.
Jehai 57:
 
[[Jasykõi]] ary [[1925]]-pe omoî Consejo pópe peteî Proyecto oñemoambue haguã upe plan de estudios de las Escuelas Normales ha programa pyahu umívape guãrã, oñeñamindu’uhagua avei ojeaprova rire oñemondo Poder Ejecutivo odecreta va’ekue upe [[21 jasykõ]]me ojeipuru haguã.
 
 
==Publicaciones==
Línea 64 ⟶ 63:
Upe arýpe ombokuatia upe haipyre [[Pedagogía]], ohai va’ekue he’iháicha upe peteîha ary mbo’ehakuéra rehegua mitãnguéra normalista-pe guarã. [[14 jasypo]]jave ary [[1927]]ramo oñeinaugura upe óga guasu pyahu mbo’ehao guasu ha’éva Escuela Normal de Profesores.
 
 
==Vista de Lujo==
Línea 75 ⟶ 73:
 
==Resultado de la Reforma==
 
 
[[Image:Alumnos de Ramón I. Cardozo.jpg|thumb|350px|right|Ramón Indalecio Cardozo remiombo’ekuéra]]
Línea 83 ⟶ 80:
Ary [[1931]] pe oñemohu’ãvo tembiapo mbo’ehakuéra rehegua Dirección General de Escuelas rehegua oiko va’ekue Paraguaýpe Congreso Pedagógico rehegua, mbohapy jehupytysépe:
 
1)# Ñambojoaju ñemba’apo ha jepóme’ê mbo’eharakuéra oñondive.
2)# Ñaha’ã ikatupyrykue mbo’eharakukéra ñane retãmegua upe escuela activa rehegua.
3)# Jajapysaka avei mba’epa he’e magisterio ñaneretãmegua ko oñandúva mbo’ehára Cardozo ha ñañamindu’u hese hendive ñamoî porã tape ñembo’ekuéra rehegua.
 
Upe mba’e tuicha mba’e va’ekue umi árape mbo’ehakukéra rehegua ñane retã [[Paraguái]]pe. Ko mbo’ehára ohupytyse va’ekue ha’e noîripa ára ñane retã oñemomba’epaitévo ko’ã mba’ére, jepevérõ umi ñande pehenguekuéra [[Argentina]]gua kuéra ome’êre avei ykeko mbarete tapicha ha institución kuéra rupive. Oguahêntema va’ekué upérõ ñane sãso ha ára ñañemomba’évo ha’eva guive ñane mba’eteére. Mbo’eharakuéra pópe opyta ohekombo’évo ñandeháicha ha ñande ñañanduhaichaite tapichakuéra Paraguaiguápe.
 
 
==Imba’apokuéra ñemohu’ã==
Línea 102 ⟶ 98:
[[1943]], upe [[20 jasyrundý]]pe omano[[Buenos Aires]], República [[Argentina]]-pe ko karai mbo’ehára RAMON INDALECIO CARDOZO.
 
==Umi reforma oñemopyendaha==
 
Línea 112 ⟶ 107:
 
“Ko mbo’epy activa omoambue umi mbo’ehaokuéra peteî jeikoha mba’apópe opavave mitãnguéra ha’ehápe upe táva rehegua añete mitãnguéra apytépe”.
 
 
“Upe escuela activa ojejerovia mitãnguéra rehe ha oñeha’arõ chuguikuéra ñeha’ã mbarete ijehekuéra”.
 
Ko reforma oñemoañetévo mbo’ehapykuéra primaria rehegua, ko ñane retã [[Paraguái]] opyta tenonderã ko’ãve con continente-pe omoañetéva temimbo’e pyahu ha’éva [[Pedagogía|pedagógicas]] itenondevéva umíva árape.
 
 
==Referencia==
Línea 129 ⟶ 122:
* [http://www.villarrik.com/cultura/personajes/ramon_i_cardozo.html Villarik]
* [http://www.geocities.com/tekomboe/perfiles.html Perfiles]
 
[[Category:Tekove Paraguáigua]]
 
[[es:Ramón Indalecio Cardozo]]