Kure ha'e peteĩ mymba oñemongakuaa oje'u ha oñevende hag̃ua, ko mymba okambúva ha ipysãkõiva. Oĩta opaichagua jave peteĩ vy'aha, Ary Pyahu, arapokõindy Marangatu, ára mboty ha mba'e okárape ojejuka peteĩ kure ojeguerohory haguã.[1]

 
Kure ogapypegua

Kure kuña imembýndi
Tekovekuaaty ñemohenda
Tavetã: Animalia
Pehẽ'a: Chordata
Jueheguasã: Mammalia
Tekovety: Artiodactyla
Juehepehẽ: Suidae
Jueheguaty: Sus
Juehegua: S. scrofa
Subespecie: S. s. domestica
Omboheroapyva
Sus scrofa domestica
Linneo, 1758
Ñe'ẽjueheguareko

Sus domestica

[editar datos en Wikidata]

Kure ro'o rembi'ukuaa jehaijey

Heta tembi'u ojejapóva kure ro'ógui:

Ñemongakuaa jehaijey

Kure ñemongakuaarã ikatu oñemongaru ichupe mandi'o ha tembi'u kurépe guarã, Ikatu ojejapo ichugue peteĩ óga michĩmi hérava "chikéro" oikotahápe ha oguerekotahápe imembykuéra.

Mandu'apy jehaijey

  1. Giuffra, E., Kijas, J.M., Amarger, V., Carlborg, O., Jeon, J.T., Andersson, L. (2000). "The origin of the domestic pig: independent domestication and subsequent introgression." Genetics. 154(4): 1785-1791. PMID 10747069

Arandukapurupyre jehaijey

  • Groves, C. P., G. B. Schaller, G. Amato, and K. Khounboline. 1997. Rediscovery of the wild pig Sus bucculentus. Nature 386:335.
  • Larson, G., K. Dobney, U. Albarella, M. Fang, E. Matisoo-Smith, J. Robins, S. Lowden, H. Finlayson, T. Brand, E. Willerslev, P. Rowley-Conwy, L. Andersson, A. Cooper. 2005. Worldwide phylogeography of wild boar reveals multiple centers of pig domestication. Science 307(5715):1618-1621.

Joaju jehaijey

Ingyaterrañe'ẽme