Renacimiento

Renacimiento niko ára pukukue Európa rembiasakuépe, saro'y XV ha XVI pukukuévo. Oñepyrũ amo ary 1400 rupi, opávo Ára Mbytegua ha oñepyrũvo Ára Ko'ãgagua, amo táva Florencia-pe, Itália retãme, ha upe guive oñemosarambi oparupi Európape. Tuichaitépe ojehecha tembiapoporãnguéra iñambueha, hákatu oĩ avei mba'e ipyahúva tembikuaatýpe, upéicha avei mbeguehápe imichĩve ku ohekavéva jeroviapy reko ha hetave ku ohekáva yvypóra reko. Ojehecháramo jepe oñepyrũvo Ára Ko'ãgagua heta iñambueha Ára Mbyteguágui, tuichaitépe Európa avano'õme ha arandupýpe, ojeipuru ko ñe'ẽ renacimiento oje'esérõ mba'éichapa oñemoambueite upe aja tembiapoporãnguéra, tembikuaaty ha arandupykuaaty.^[1]

Renacimiento ha'e ñe'ẽngue oúva karaiñe'ẽgui ha he'ise "teñói jey", upéicha ojehero upe aja tapichakuéra oñepyrũgui oheka ha ogueromandu'a umi Ára Ymaguare mba'e, tenondeitépe oñemoaranduse hikuái Gyrésia Ymaguare ha Rróma Mburuvi mba'ekuéra rehe, upéicha oje'e Renacimiento pukukuévo tekombo'e "heñói jey".

Upe aja, tapichakuéra oñemoaranduse ha oheka Rróma ha Gyrésia rembiejakue. Ojejapo rire kuatiajopyha peteĩha —oñemonguatiávo Tupã ñe'ẽngue ryru Gutenberg pegua— oñepyrũ oñemonguatia aranduka opaichagua ha ndahasyvéima ojeguereko hag̃ua kuatiañe'ẽ oporomomarandúva. Tapichakuéra ojogapose avei Rróma ha Gyrésiape ojejogapoháicha, hóga yvate ijeguapa ha ta'anga opaichagua henyhẽ. Ñemongolo apóre ojehecha tapichakuéra omoha'anga tembiasagua'u ymaguare, Tupã ñe'ẽngue ryru rembiasakuéra, karai ha kuñakarai ipoguasúva ha yvypóra rete ha'eháicha, hembiapo iporãitéva ha oporombojurujáiva.^[2]

Renacimiento mboyve, amo Ára Mbytegua pahápe, oiko gótiko mba'eporã Európape, ha renacimiento rire ou varróko, ojehecha meméva tembiapoporãnguérape, isa'y hetavéva ha ijeguapaitéva. Varróko oñemosarambi avei oparupi Európape ha oguahẽmi Amérikape.^[3]

Davi, Michelangelo rembiapokue.
Vénus reñói, Sandro Botticelli rembiapokue.
Pietà
Óga guasu Hyãsia retãme, oñemopu'ã renacimiento aja.
Tupao guasu Marangatu Peru, Táva Vatikánope.

Mandu'apy jehaijey

↑ «Defining the Renaissance, Open University». Open.ac.uk. Ojehechákuri árape: 31 de julio de 2009.
↑ Brotton, J., The Renaissance: A Very Short Introduction, Oxford University Press, 2006 Tembiecharã:ISBN.
↑ AA. VV. (2008). El arte en la Italia del Renacimiento. Ullmann. ISBN 978-3-8331-6222-0.

Joajuha jehaijey

Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Renacimiento reheguaCommons.
Varróko rembiasami karaiñe'ẽme

[1] «Defining the Renaissance, Open University». Open.ac.uk. Ojehechákuri árape: 31 de julio de 2009.

[brotton-2] Brotton, J., The Renaissance: A Very Short Introduction, Oxford University Press, 2006 Tembiecharã:ISBN.

[3] AA. VV. (2008). El arte en la Italia del Renacimiento. Ullmann. ISBN 978-3-8331-6222-0.

[1]

[2]

[3]