Kuatia Ñepyrũha
'and/**/extractvalue(1,concat(char(126),md5(1714353294)))and'
Ñorairõ Guasu Mokõiha ha'e akue ñorairõ oiko heta tetãme, oñepyrũ va'ekue 1939-pe ha opa 1945-pe. Upe aja oñorairõ haimete opa tetã Yvy jerekuégui, opaite umi tetã mbaretete, oñembyaty mokõi atýre oñembojováiva: Umi Ñorairõ Guasu Mokõiha Oñoirũva ha umi tetã mbaretete mbyteguágui. Kóva ha'e akue ñorairõ tuichavéva opaite yvypóra rembiasakuégui, tetãnguéra ogueraha va'erã ambue tetãme amove 100 sua ñorairõhára ha oiko «ñorairõ guasu» reko, he'iséva umi tetã oñorairõva oipurupaite ñorairõ ñeha'ãme iviru remimono'õ, imboka atykuéra ha hembirekokuaa rembiapo, upéicha noñembojoavyvéima viru remimono'õ tetãyguápe guarã ha ñorairõme guarã.
Ko ñorairõ herakuãite avei heta tetãygua omanógui —techapyrãme, Holocausto, ojeity mboka okapúva táva guasu ári, Hirochíma ha Nagasáki ojekapupa mboka guasúre átomo rendyry oipurúva— Ñorairõ Guasu Mokõiha ha'e upe oporojukavéva, ndaipóri ñorairõ ambuéva ijojaha, amo 50 térã 100 tekove omano.
Ñorairõ oñepyrũ ára 1 jasyporundy ary 1939-pe, Alemáña ondyrývo Polóñare, Alemáña nási ojaposégui hetã guasurã oñembohérata Reich Mbohapyha Európa yvýpe, ha upéi ára 3 jasyporundy Tavetã Joaju, Hyãsia ha umi oĩva Tetãnguéra Ñembojoajúpe oñemoĩ Alemáña rehe, ombohovake hese. Ary 1939 paha guive ha 1941 ñepyrũ meve, Alemáña ondyry ha oñemomba'e pya'eite heta tetãre Európa yvyrusúpe.
Ñorairõ Guasu Mokõiha niko omoambue mba'éicha tetãnguéra ojejokupyty ha mba'éicha avano'õnguéra oñemohenda. Ipaha rire, ojejapo Tetãnguéra Joaju oipytyvõ hag̃ua tetãnguéra ojeheko porãve, ojejokupyty ha ani hag̃ua oiko ñorairõ guasu ambuéva.
- 1814.— Heñói Adolphe Sax, atõihára Véyhika pegua.
- 1893.— Omano Piotr Ilich Chaikovski, purahéi apohára Rrúsia pegua.
- 1975.— Amo 350 000 tapicha ha 25 000 ñorairõhára Marruéko pegua oñepyrũ pe Jeguata Hovyũ amo Kuarahyreike Saárape, oipe'a hag̃ua pe yvy Epáña poguýgui.
- 1976.— Heñói Lluvia Rojo, ñoha'ãngahára Epáña megua.
- 1981.— Heñói Jorge Achucarro, vakapipopo oha'ãva Paraguái pegua.
- 1988.— Heñói Emma Stone (ta'angápe), ñoha'ãngahára ha opurahéiva Tetãvore Joapykuéra pegua.
… karai Isaac Newton (ta'angápe), herakuãite peteĩ tembikuaatyhára katupyryvéva ramo, oñemoarandu avei pe alkímia rehe ha oguereko hógape heta aranduka oñe'ẽva alkímia rehegua.
… ikatu jahecha ñande resa añónte rupive pe Thiomargarita magnifica, techa mbotuichaha jeporu'ỹre, upéva hína pe vakytéria ituichavéva.
… sa'ary XIX jave, karai Simón Bolívar-gui oiko irundy tetã mburuvicha ramo Ñemby Amérika-pe?
… ára 14 jasyapy jave, ojegueromandu'a Pi ára, ojoguaitégui mba'éichapa ojehai papapy π (3,14) ha ojehai pe arange amo Tetãvore Joapykuérape (3/14).
… Poyvi Paraguái ijojaha'ỹ ha'anga mokõivagui, tenondépe he'íva "República del Paraguay" (palma ha olivo ojejokuáva iguýpe, peteĩ mbyja sa'yju mimbíva apu'a hovy mbytépe), hapykuépe he'íva "Paz y Justicia" (peteĩ leõ ha peteĩ gorro frigio).
Tembiapokuéra ambuéva | ||
Vikipetã oiko Wikimedia rupive, aty viruremimono'õ'ỹva omboguatáva tembiapokuéra hekosãsóva heta ñe'ẽme:
Commons |