José Eduvigis Díaz
José Eduvigis Díaz Vera niko heñoi’akue táva Pirajúpe, oĩva tetãpehẽ Paraguari, Paraguay retãme; ára 17 jasypa ary 1833-pe. Itúva herava’ekue Juan Andrés Díaz ya isýkatu hera’akue Dolores Vera.
Ary 1852-pe oikékuri guarini atýpe ha pa ary rire oĩmakuri Tahachi atýpe. Díaz omoheñoi’akue Batallón 40. Upéicha avei, José Eduvigis Díaz niko pe mburuvicha omoakãva’ekue ñane retãme pe ñorairõ tuichavéva oikova’ekue Ñorairô Guasúpe, opytáva mandu’arãme ha hérava Kurupa'yty, ha’etevoi omotenondeva’ekue ha omonáva yvýre umi mbohapyve tetã guarini aty ojeityva’ekue ñande ári, ára 22 jasyporandy ary 1866-pe.
José Eduvigis Díaz oñorairõjepékuri Corrales, Estero Bellaco, Tujutĩ (omotenondehaguépe pe ñemongu’e tuichaite ojejapova’ekue oñembohováivo mbohapyve tetã ñande’aho’ívape), Boquerón ha Sauce-pe, jepémo pe hembiapo tuichavéva ha opytáva mandu’arâme oikókuri Kurupa’ytýpe.
José Eduvigis Díaz omanókuri irundy jasy Kurupa’yty ñorairõ rire ojapo rire peteĩ tembijerure ijetu’úva ome’ẽ’akue chupe Mburuvichapavẽ Francisco Solano López ha upéva rupi oñekytĩva’ekue chugui hetyma peteĩ. Oiko chugui Mburuvichavete peteĩ aravo omano mboyve, Paso Pukúpe, ára 7 jasykõi ary 1867-pe. Upe rire, ary 1939-pe, itanimbukue oñembohyrúva peteĩ japepópe oñemohendákuri Ñane Retã Rekoverapýva Rógape.
Mandu'apy
jehaijey- Ohai: David Galeano Olivera [1]