Juan Perón

Juan Domingo Perón (Lobos, Buenos Aires; 8 jasypa 1895-Olivos, Buenos Aires; 1 jasypokõi 1974) ha'e akue ojokuaikuaáva, milíko ha haihára Arhentína retãygua, mbohapy jey ojeiporavo chupe Arhentína retã mburuvicháicha ha ha'e omoñepyrũ kuri peronismo, oĩva tetãygua aty omongu'éva mba'eguasuvéva apytépe Arhentína rembiasakuépe. Ha'e tapicha peteĩha ojeiporavo raẽva kuri mbohapy jey hetã mburuvicháicha ha ojeiporavo raẽva avei vóto pavẽ rupi, upéva he'ise kuñanguéra ikatu oiporavo avei mburuvicharã, kuimba'ekuéraicha.

Juan Perón
Hero	«Pocho»
Mba'érepa omano	fibrilación ventricular
Hetã	Argentina
Alma máter	Colegio Militar de la Nación
Hembiapo	Milíko ha ojokuaikuaáva
Predecesor	Raúl Lastiri
Jokuaikuaa rape	Católico
Omendáva	Aurelia Tizón (1929-1938) María Eva Duarte (1945-1952) María Estela Martínez (1961-1974)
Itúva ha isy	Mario Tomás Perón Juana Salvadora Sosa
Ñemoñare	Tomás Liberato Perón (abuelo paterno)
Jopói	Collar de la Orden de Isabel la Católica, Gran Cruz, clase especial, del Mérito de La República Federal de Alemania, Caballero de Gran Cruz con collar de la Orden al Mérito de la República Italiana, Gran Cruz del Mérito Naval con distintivo blanco, Gran Cruz del Mérito Aeronáutico con distintivo blanco, Orden del Libertador San Martín, Orden de Mayo, Orden del Mérito de la República Federal de Alemania, Orden del Libertador, Caballero Gran Cruz de la Orden del León Holandés, Orden Nacional del Mérito, Orden Nacional de Honor y Mérito, Orden del Cóndor de los Andes, Orden Nacional al Mérito, Orden de Boyacá, Orden de la Cruz del Sur, Order of Umayyad, Orden Mexicana del Águila Azteca, Orden al Mérito de Duarte, Sánchez y Mella, Orden al Mérito de Chile, Orden de Carlos Manuel de Céspedes y Estrella de la República Socialista de Rumanía
Firma
[editar datos en Wikidata]

Perón ohekaite umi omba'apóva rekoiterape, ohupyty hag̃ua hikuái ñeñangareko omba'apohápe, ojehepyme'ẽ porãve chupekuéra ha toiko tekojoja umi omba'apóva ha umi oporomomba'apóva apytépe. Upéicha umi mba'apohára aty guasúpe iporã ha'e hetã mburuvicha ha umíva oporomomba'apóva katu naiporãi chupekuéra hembiapo, ary 1945 guive okakuaa umi aty ombohováiva chupe ha oñemoĩva hese. Upe ary jasypápe, aty milíko oñemoĩ hese ha omosẽ chupe tetã rekuáigui, upéi oñemoĩ chupe ka'irãme, upéicha oñepyrũ ñepu'ã umi mba'apohára aty apytépe, ára 17 jasypa 1945-pe, ojerure isãsorã ha'e osẽ peve ka'irãgui. Upe aryitépe omenda kuri María Eva Duarte rehe, ha'e imba'eguasuite Perón ñesãmbyhýme ha rekuáipe.

Ojeiporavo chupe Arhentína mburuvicharã ary 1946-pe, upe rire ojapo Partido Peronista (aty ojokuaikuaáva); oñemoambue rire Arhentína léi guasu ary 1949-pe, ojeiporavo jey chupe ary 1951-pe, oiporavohápe raẽ kuimba'ekuéra ha kuñanguéra. Oiko aja hetã mburuvicha ramo ha'e nomoingeséi Arhentína Ñorairõ Ro'ýpe, upe ñorairõ ojapo URSS ha Tetãvore Joapykuéra. Oporoheka avei umíva ombohováiva iñesãmbyhy, upéicha omongakuaa myangekõi umíva oimo'ãva iporãha iñesãmbyhy ha umíva oñemoĩ hese apytépe. Tetãygua aty ha milíko aty oñepyrũ oñepu'ã ha oñemoĩ hese, oiko ñorairõ ha ñepu'ã guasu ary 1955-pe, Perón osẽ va'erã tetã rekuáigui upe ary jasyporundýpe.

Opa rire porokuái hatã Arhentína-pe ha ojeiporavo rire Héctor José Cámpora tetã mburuvicharã 1973-pe, Perón oho jey Arhentína-pe ha pya'e ojeiporavo jey chupe tetã mburuvicha ramo, mbohapyha. Hembireko mbohapypa, María Estela Martínez, iporavopyre mburuvicha ombuekoviáva avei, Perón omano rire ary 1974-pe ha'e niko oiko tetã mburuvicháicha.

Joajuha

• Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Juan Perón reheguaCommons.
• Discursos de Juan Domingo Perón
• Instituto Nacional Juan Domingo Perón