Pindoráma ka'aguykuéra jekái 2019-pe
Pindoráma ka'aguykuéra jekái 2019-pe oiko jasypoapy arapokõindy peteĩha guive ary 2019, heta jekái guasu oñemyasãi ha oñemosarambi Amasóna ka'aguy guasúre tetã Pindorámape. Ã jekái jasypoapýgui ha heta umi ambuéva oiko 2019-pe, ojeipapávo oñondive, ha'e niko jekái hetakue tuichavéva ary 2013 guive, oñepyrũ voi jekái jepapa upe ka'aguy guasúpe.[1] Tatatĩ avei, mba'e tĩmbóicha osẽkuri jekáigui, oñemyasãi oparupi Pindoráma retãvorekuéra Amazonas, Akirũ, Mato Grosso, Mato Grosso do Sul ha Rondônia,[2] upéicha avei tavaguasu São Paulo yvága oñeñuãmbákuri tatatĩgui, ára 19 jasypoapy ika'arukue pytũme.[3][4]
Opa jekái hetakuégui, hetakue mbyte oĩ Amasóna ka'aguy guasúpe[5] ha ojehechávo ary ohasámava jekaikuéra ikatu ojeipapa amo 84% oñembohetavéva.[6] Upéicha avei ojehecha oiko jekái ka'aguýpe ambuéva Ñembyamérika rupi, tetã Voríviape, Perũme, Paraguáipe ha Chílepe avei.
Jasypo guive jasyporundy peve oiko heta jekái, ndokyitéigui Amasóna ka'aguy guasúpe, hákatu ojeikuaa oñembohetave jekaikuéra ka'aguýpe yvypóra oñepyrũ ombotuichágui iñemitỹnguéra upe ysyry Paranaguasu ijerére ha ysyry guasu ambuéva Amasóna ka'aguýgui, umi ñemitỹhára ohapy ka'aguy orekove hag̃ua yvy iñemitỹrã ha ivaka atyrã avei.
Ikatu rehecha avei jehaijey
Mandu'apy jehaijey
- ↑ Silverio, Divino et al. (20 jasypoapy 2019). «Nota técnica – Amazônia em chamas».
- ↑ Lynn, Jenner (21 de agosto de 2019). «Wildfires in the Brazilian Rainforest Creating Cross Country Smoke».
- ↑ Amigo, Ignacio. «Amazon rainforest fires leave São Paulo in the dark», 21 August 2019.
- ↑ «Incendios en el Amazonas: por qué el lunes oscureció en Sao Paulo dos horas antes del anochecer», 20 de agosto de 2019. Ojehechákuri árape: 21 de agosto de 2019.
- ↑ IstoÉ (ed.): «Secretário-geral da ONU diz estar preocupado com incêndios na Amazônia» (22 jasypoapy 2019).
- ↑ http://g1.globo.com/mundo/noticia/posse-de-donald-trump-como-presidente-dos-eua-fotos.ghtml