Pocho Roch
Gonzalo del Corazón de Jesús Roch, ojekuaavéva Pocho Roch-pe, heñóikuri ára 15 jasyrundy ary 1939-pe, táva Itatĩ, Corrientes, Argentina retãme.
8 ary peve oikókuri okaháre, tenda hérava Jakareýpe ha upégui oikuaa Avañe'ẽ ha upe guive ojepy’apy Guarani reko Taraguiguáre ha oñepyrũ ombyaty heta mba’e tavarandu, avakuaaty, tembiasakue, aranduka ha ñe'ẽryru, mba'epu, purahéi jeroky, tembipuru ha hetave mba’e Amérika reko rehegua.
Jaikénteva’erã Pocho Roch arandukakotýpe jaikuaa hag̃ua moõguipa ou pe mborayhu guasuete ha’e oñandúva purahéire ha ijyvy teére. Upépe ha’e oguereko avei peteĩ ta’ãngami hesa’yjupámava ojehechahápe chupe, imitã’irõ, orekórõguare 6 ary rupi, imbarakami ipópe oguapy jave peteĩ apyka’i yvyra ári ha opuraheirõhína Guaraníme.
Ko’ág̃a ha’e oñehekombo’e ijupevoi ha ohai ha opurahéi mbaraka reheve ha ambue tembipuru reheve. Ko’ã mba’e oñepyrũkuri ary 1955 rupive omoheñoirõguare, ambue tapicha ndive, “Tetãygua Mbo’ehao Mba’epu’atyvusu” ha avei mba’epu’aty hérava “Los Ruiseñores Correntinos”. Imitãrusúpe, orekórõ 16 ary, oike karai Mauricio Valenzuela mba’epu’atýpe ohechaukávo hikuái ikatupyry ogajerokyha Panambi ha Anaípe. Ary 1957-pe Mba’epu’asãiha Río Parana onohẽ ára resáre ipurahéi, peteĩ chamame, hérava “Che retãpe g̃uarã”. Ára ha ára hetave hendápe oñehenói opurahéi hag̃ua ha umíva repykue oipytyvõ chupe ambue mba’e joguápe ha upekuévo ombohetave umi tembikuaareka tavarandu rehegua omboyke’ỹre pe mba’e ohayhuvéva, ha’éva purahéi apo. Ko’ag̃aite peve ohaijepe 5.300 purahéi rasami.
Marily Morales Segovia ndive, ary 1971-pe, omoheñóikuri purahéi’aty mitãme g̃uarã hérava “Gurisada”. Upe arýpe oiko avei peteĩ mba’e ndetuichapajepéva Corrientes purahéipe g̃uarã: peteĩ hembiapokue hérava “Maléta tuicha” osẽ ára resáre Daniel Toro purahéi rupive ha Music May omoherakuãva’ekue opaite tetã rupi. Avei, upe chamame oñemyasãi’ypyva’ekue ary 1974-pe, Tokio, Japón retãme, Sadaic ñemonei reheve. Ary 1974 guive oñepyrũkuri onohẽ mba'epu'apu'a ha omba’apo Emi Odeon, CBS Columbia ha Sony Music ndive. Ary 1977-pe, Facultad de Ciencias Exactas-pe oñepyrũkuri hembiapo tuichavéva ombohasávo imba’ekuaa Avañe’ẽ ha Taragui reko rehegua, mbo’ehaokuéra rupi. Ary 1978 guive oñepyrũkuri oñe’ẽ puhoe rupi: Ciudad de Corrientes ha LT7 rupive; avei omba’apo ñepyrũ ta’ãngambyrýpe. Universidad Nacional del Nordeste-UNNE-pe omyasãikuri heta tembiapo, umíva apytépe peteĩ og̃uahẽva ko’ã ára peve ha hérava Taragui Hayhu Aponde’a ha upéva rupive ha’e ojapo oikóvo peteĩ purahéi opaite Taragui távape g̃uarã ha mitãrusukuéra katu omoĩva’erã jehai umi purahéipe ohechaukahápe itáva reko.
Joaju
jehaijey- Biografía de Pocho Roch
- Rehendusérõ “Pueblero de Allaite”, Pochó Roch mba’e; ehesakutu ko’ápe
- Rehendusérõ “Corrientes soñadora”, Pochó Roch mba’e; ehesakutu ko’ápe
- Rehendusérõ “Leyenda de la Virgen de Itatĩ”, Pochó Roch mba’e; ehesakutu ko’ápe
- Rehendusérõ Pocho Roch marandu V Amandaje Guarani, Ytũsãingópe; ehesakutu ko’ápe
***
jehaijey- Ohai: David Galeano Olivera [1]