Roald Amundsen

yvýre oikundaháva Noruegagua

Roald Engelbregt Gravning Amundsen /ˈɾuːɑl ˈɑmʉnsən/ (Borge, Noruéga; 16 jasypokõi 1872-para Barents; 18 jasypoteĩ 1928) ha'e akue peteĩ oikundaháva yvy mombyry Ártiko ha Antártida-pe. Ha'e omotenonde pe aty peteĩhápe oguahẽ amo Yvy apy Yvyvoguápe Antártida-pe. Ha'e avei ombohape raẽ pe Jehasa Yvate Kuarahyreikegua, ojoajúva paraguasu Py'aguapy ha Atlántiko, ha oike pe aty peteĩhápe oveve va'ekue aviõme Yvy apy Yvatevogua ári.[1][2]

Roald Amundsen
Mba'érepa omano accidente de aviación
Hetã Noruega
Hembiapo explorador, haihára, marino, investigador, explorador polar, piloto de aeronaves, viajero y piloto naval
Omendáva sin valor
Jopói premio Fridtjof Nansen en la categoria matemáticas y ciencias naturales, Gran Cruz de la Orden de San Olaf, Medalla Hubbard, Medalla Constantino, Caballero de La Orden de Leopoldo, Medalla Vega, Alexander von Humboldt Medal, Medalla de Oro del Patrono (RGS), Medalla de Oro del Congreso de los Estados Unidos, Gran medalla de oro de las exploraciones y viajes de descubrimiento, Medal for Outstanding Civic Service, Medal of Merit in Gold with Crown, Medalla Polar, Medalla Daly, Medalla Plus Ultra, Medal for Aeronautical Valour, Livingstone Medal, Medalla del Polo Sur, Order of the Polar Star - Commander's Grand Cross, Gran Cruz de la Orden de Francisco José, Caballero de la Orden Nacional de la Legión de Honor y Medal of Merit
[editar datos en Wikidata]

Ha'e ikatupyryite oisãmbyhývo ygarata rehe ha oikuaapa ani hag̃ua omano rei yvy ojeiko'ỹhápe, oñembokatupyry oiko aja umi ekimal rekohápe ha heta oikundahágui yvy ro'yitéva. Herakuãite iñirũnguéra ohóva hendive oikundaha ikatupyryitégui avei. Amundsen okañy ovevekuévo aviõme Ártiko ári ára 18 jasypoteĩ 1928 jave.

Arykuéra ñepyrũrã jehaijey

Amundsen heñói 16 jasypokõi ary 1872-pe, táva Vorge-pe, Oslo rembe'ýpe, Noruéga tavusu. Marina Jens Amundsen ta’ýra irundyha, isy Gustava Zahlqvist ndoipotai oho y rembe'ýpe, ha'e oipota kuri oñemomarandu pohãnohára. [3] Fridtjof Nansen oúvo jey Noruégape, Amundsen he'i oikoha peteĩ "yvy oikundaháva" ―oguerekóvo 16 ary―. 1890-pe oñepyrũ oñemomarandu oiko haguã pohanohára isy opotaháicha, hákatu omano rire isy 1893-pe, osẽ mbo'ehaovusúgui ha oike peteĩ ygape kyjachuroto ojukávape, ikatu haguã oiko peteĩ ygapóra.

Oho rire Amérika Retãvorekuéra Joajúpe oheka aja mávapa ome'ẽta chupe umi viru ojapo hag̃ua umi apopyrã ojaposéva, pe mba'ehetáva Lincoln Ellsworth oiko peteĩ umi hetavéva ome'ẽva chupe viru. Upe rire oñepyrũ oñemomarandu yga ñesãmbyhy kuaápe, upévare oho jey Oslo-pe oike hag̃ua Christiania Sjømandsskole-pe, oñeme'ẽhape chupe pe ikuatia'atã yga ñesãmbyhyrã 1 jasypo ary 1895-pe.

Mandu'apy jehaijey

  1. Weider History Network (12 de junio de 2006). «Roald Amundsen and the 1925 North Pole Expedition» (en inglés) (HTML). Historynet.com. Ojehechákuri árape: 16 de agosto de 2011.
  2. PBS Online. «Roald AmundsenArchive copy» (en inglés) (HTML). Pbs.org. Archivado desde el original, el 2016-12-262016-12-26. Ojehechákuri árape: 16 de agosto de 20112023-02-25.
  3. https://web.archive.org/web/20111203183649/http://viagem.br101.org/roald-amundsen.html