Sandía
Citrullus lanatus, héra tapiagua ha’éva sandía (karaiñe’ẽme: sandía, oúva araveñe’ẽgui sandíyya) térã hy’a he’ẽ ha’e peteĩ ka’avo otyryrýva yvýpe hapo sarambi mbyky’i, hakã ysypo puku isarambíva, haviju ha hovykã he’õ mbytépe.
Ipoty morotĩ, hembo chororĩgui osẽ hi’a ijyképe. Opaicharei hi’a: tuicha ha michĩva, ijapu’áva, ipekõi ha ipukúva, ijape morotĩ para’i, hovyũ ha hovérova. Ipire atã’i he’õ ha hu’ũ hyepýpe, ho’o pytã térã sa’yju, hykue re’ẽ ha ha’ỹi hũ térã para’i. Ikatu ja’u tembi’u ári. Ha’ỹingue ojepuru pohãrã orchatápe. Oĩ opáichagua: sandía morotĩ, sandía para’i, sandía hovéro, sandía hapõygua, sandía hũ’i, sandía sa’yju, sandía hy’a, sandía yvyvy, sandía vaka.