Taguato ruvicha
Taguato ruvicha (Harpia harpyja) ha'e hína guyra juehegua, guyra jukaha hína (accipitriforme) oikóva upe aty juehepehẽ umi taguato jukaha mbytépe (accipitridae) oikovéva umi yvy mbyry'áiva Amérika yvyrusúpe. Taguato tuichavéva oiko Amérika-pe ha opaite Yvy ñemby pehẽngueme. Hekoha hína opaichagua ka'aguy guasu okyitereihápe.[1]
| Taguato ruvicha | ||
|---|---|---|
 | ||
| Tekovekuaaty ñemohenda | ||
| Tavetã: | Animalia | |
| Pehẽ'a: | Chordata | |
| Jueheguasã: | Aves | |
| Tekovety: | Accipitriformes | |
| Juehepehẽ: | Accipitridae | |
| Jueheguaty: |
Harpia Vieillot, 1816 | |
| Juehegua: |
H. harpyja (Linnaeus, 1758) | |
| Tenda oĩva | ||
 Hekoha | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Hete jehaijey
Umi guyra jukaha imbytépe, taguato ruvicha ha'e imbaretevévaEs la rapaz más poderosa; taguato ruvicha kuña ituichakue hína amo 100 cm ijyvatekue, 200 cm ipukukue pepo pepógui ha ipohýi amo 9 kg. Taguato ruvicha kuimba'e niko imichĩve, amo 196 cm ipukukue pepo pepógui ha ipohyikue amo 8 kg.
Hague iñakãre hũngy asy, ikatu hũnte avei, ha ipepe hague hína morotĩ. Itĩ hũngy asyite ha imbarete.
Oikove 40 ary ha ho'u opaichagua mymbakuéra.
Taguato ruvicha tavarandúpe jehaijey
Heta mombe'urã ha mba'e oñemombe'úva ambuéva oñemombe'u ko guyra rehegua, ko mombe'ugua'úicha: Oje'e taguato ruvicha pe hekoverosãvéva guyrakuéra hesegua apytépe. Oikokuaa 70 ary peve ha upepeve og̃uahẽ hag̃ua -40 ary ohupytývo- oiporavova'erã mokõi tapégui, peteĩ. Añetehápe, ombotývo 40 ary, ipyapẽ jejopy ha oku'epáma ha ndaikatuvéima oipyhy mbarete porã mymba hembi'urãva. Ijuru'apy, ipuku ha hakuáva, ikarẽ ha ojeity ipyti'a gotyo. Ipepo ituja ha ipohýi ha hague katu ipoguasupa. Hasýma chupe iveve. Upépe, taguato oguereko mokõi tape: omano térã ombopyahu hekove, kane'õ ha teko'asýpe, 150 ára pukukue javeve. Upeverã oveveva'erã peteĩ yvyty yvatevehápe ha opytava'erã upépe, oñembohaity peteĩ itayke ypýpe noikotevẽmo'ãihápe oveve. Ojuhu rire upe tenda, taguato oñepyrũ ombota ijuru'apy itaykére oity peve ijuru'apy. Upéi oha'ãrõva'erã okakuaajey chupe peteĩ ipyahúva ha upéva reheve ohekyiva'erã peteĩteĩ umi ipyapẽ. Heñoijeývo chupe ipyapẽ pyahu, umíva reheve ojehague'ova'erã. 5 jasy ohasa rire osẽta haitýgui ha ovevejeýta oñembopyahu rire ha péicha, oikovéta 30 aryve.[2]
Mandu'apy jehaijey
Joaju jehaijey
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Taguato ruvicha reheguaCommons.- El Águila Harpía el detective Ecológico de su Habitad.
- Patronato Amigos del Águila Harpía on Aguilaharpia.org
