Voynich kuatiahaipyre ha’e peteĩ aranduka ha’ãngáva, ojehaíva pópe peteĩ ñe’ẽme ojeikuaa’ỹvape peteĩ térã hetave haihára ojeikuaa’ỹvare.[1] Héra ou peteĩ aranduka ñemuháragui, Wilfrid M. Voynich (1865-1930), ojoguava’ekue ko aranduka ary 1912 jave.[2]