World Wide Web
World Wide Web ("WWW" térã "Ñanduti Oparupigua") ha'e ko Internet vorekue oñongatúva ha ohechaukáva opa umi ñanduti renda ha ñanduti kuatia. Karai Tim Berners-Lee oguerojerapa kóva amo ary 1989 aja, omba'apóvo CERN-pe, Ginebra, Suísa. Tim Berners-Lee omoheñói peteĩ ñe'ẽ mongurusurã pyahu hérava HTML (ñe'ẽ mongurusurã ha'e moñe'ẽrã ñemíva ombohapéva moñe'ẽrã jahecháva), HTML rupive ikatu jahai ha jajapo ñanduti renda ha ñanduti kuatia opaichaguáva, taha'e ha'éva ta'anga, ta'angamýi térã purahéigui henyhẽmba. HTML-gui ojejapopa umi moñe'ẽrã ha kuatia jahecháva jaipurúvo World Wide Web.
Tembiaporape jaipuru va'erã kombutadórape térã pumbyrýpe jaike hag̃ua Internet-pe ha jahecha hag̃ua ko World Wide Web ha'e umi ñanduti kundahára (navegador web), ohekáva ha ohechaukáva mba'erechaháre opaite umi ñanduti rendakuéra, umíva apytépe jareko Internet Explorer, Google Chrome, Mozilla Firefox, Microsoft Edge, Opera, ha ambuéva.
World Wide Web omba'apo oikóvo ko'ã mbohapy ñembohaperãre:
- URL, apopy he'íva mba'éichapa héra kuatiakuéra ha ome'ẽ umi kuatiápe ha ñanduti rendápe mba'e peteĩete ojuhukuaáva chupekuéra.
- HTTP, peteĩ ñanduti raperekoite (protocolo web) he'íva mba'éichapa oñomomarandúta umi ñanduti kundahára ha ñanduti mohendahavusu (servidor web).
- HTML, peteĩ ñe'ẽ mongurusurã ombopapapýva marandu ha moñe'ẽrã, he'ise ombohekoha ha omboysajaha ñanduti renda ha ñanduti kuatia ikatuhag̃uaicha jahecha ha ñamoñe'ẽ ñane kombutadórare. Kóva oñembohape HTML 1,[1] RFC 1866 (HTML 2.0), HTML 3.2,[2] HTML 4.01,[3] HTML 5 ha XHTML rupive.[4]
Upe he'ise jahaírõ jahekáva ñanduti kundahárape, jahecháta URL oñembojoapýva peteĩ IP kundaharapére (papapy peteĩete oñeme'ẽva oñembojoajúvo Internet-re). HTTP rupive, ñanduti kundahára ojeruréta marandu ha mba'e ñanduti mohendahavusúpe. Upe rire ñanduti kundahára oipuru HTML ohechauka hag̃ua ñane mba'erechaha upe jahekáva.