Arroyos y Esteros

Arroyos y ESteros Arroyos y Esteros

[[Image:\|270px]] '
Tetã	Paraguái
Tetãvore	Cordillera
Távayguakuéra	22.722 ava
Ape távagui	km²
ISO
Yvatekue	70 m
Koordinasion	25°03′03″S, 57°05′32″W (G)

Arroyos y Esteros táva Paraguáigua. Kordillera departamento-gua, oñefundava’ekue 1767; opyta 67 km Paraguaygui.

Héra tee

Héra he’ipaitéma voi mba’éichapa pe táva, kóva rehe ojerere rupi ñu ha ysyrykuéra. Avei oñemboherava’ekue Tovatĩ Túva, téra oúva peteĩ ysyry guasu upe jereguágui.

Ifundahare, Mburuvicha Pedro de Melo de Portugal ombohérava’ekue chupe “Capilla Duarte”; Carlos Antonio López, 1849-pe, ombohéra chupe “Arroyos y Esteros” ramo.

Árarova

Yvyturusu departamento-pe ningo ndahaku ha naho’ysãitéi. Hakukue oñemombyte ramo ohupyty 22 °C rupi; arahaku aja hakuvéramo ohupyty 39 °C ha araro’ysã aja katu ho’ysã 3 °Cpeve.

Tupao Arroyos y Esteros -gua

Yvy rehegua

Arroyos y Esteros rehe ojere ysyry tuichaicháva, Pirivevúi ha Manduvirá; ko’ãva ohykuavo y, heta ñu ha ysyry michĩvéva ho’a mboyve ysyry Paraguáipe.

Casonas

Omombe’uháicha mombe’upy, Ysyry Manduvirá rembe’ýpe, Puerto Tovatĩ Túvape, ojejuhuva’ekue Tupãsy ra’anga, peteĩ opyta táva Ka’akupépe ha ambue katu Tovatĩme.

Arroyos y Esteros hetaitemi ika’avo; ko’ã mba’e porãite oreko hi y heta rupi.

Demografía

Arroyos y Esteros oreko 22.722 ava oikóva pype; umíva apytépe, 12.052 ha'e kuimba’e ha 10.670 katu kuña, he’iháicha Dirección General de Estadísticas, Encuestas y Censos.

Economía

Arroyos y Esteros ojekuaa “Cuna Mundial del Azúcar Orgánica" ramo, ha’e rupi táva hetave takuare’ẽ oñotỹva Paraguáipe; takuare’ẽgui avei ojejapo eíra ha guari. Ambue ñemitỹngue onohẽva avei umi tapicha hína anana, pakova ha heta mba’e.

Mymba ñemongakuaa avei ome’ẽ tembiapo ha viru upépe.

Turismo rehegua

Ñembosaráiha guasu Carlos Franco, (oraháva golf ra’ãha) ha’e tenda iporãvéva Paraguáipe oñeha’arã hag̃ua Golf, Polo, ha avei ambue ñembosarái; ko ñembosaráiha ohechauka ko’ág̃a ko táva rova.
Ypekua peteĩ tenda ojeho hag̃ua ojepytu’u, ikatuhápe ojejapo turismo estancia-ha rupi, ojeiko kavaju ári, ojejupi ygápe ha ojeikuaa mba’éichapa ojeiko ka’aguýre.

Arroyos y Esteros-pe avei oijekuaa "La Esmeralda de las Cordilleras" ramo, upépe hovyũgui ka’avo ha ñemitỹnguéra.

Jovái Municipalidadgua Arroyos y Esteros -gua

Ysyry michĩvéva hi’ag̃uíva pe távagui hína ko’ãva:

Yhaguy
Yũ
Kapiata
Hondo
Tovatĩry

Ysyry guasu ojeréva hese:

Manduvirã térã Salado
Pirivevúi

Yvyty katu ko’ãva:

Mainumby
Ypekua
Olivares
Lomas de Acevedo
Cordillera de los Altos

Hekoasa

Entrada a una plaza

Ndojekuaái rupi araka’épe oñefunda táva Arroyos y Esteros, ojajapyhy ára ojeguerojera haguéramo Pa’i Fidel Maíz heñói ha omano hague ára, ha’éva 9 jasypo.

Omombe’u umi tavayguakuéra yma ohóramo guahre karai Paraguay Rendota, Carlos Antonio López ohechamívo Pa’i Maíz-pe he’i hague chupe: "ag̃uahẽ hag̃ua... ahasa ajúvo, “ríos”, “arroyos” ha “esteros", ha pégui ou pe héra.

Tapicha ojekuavéva upepegua

Pa’i Fidel Maiz, avare, pa’i omba’apova’ekue Triple Alianza aja, ha’e Arroyos y Esteros-gua.

Mba’yruguata

Oñeg̃uahẽ ko távape Ruta III “Gral. Elizardo Aquino” rupi.

Óga tuja Arroyos y Esteros távape

Referencias

Geografía Ilustrada del Paraguay, Distribuidora Arami SRL; 2007. ISBN 99925-68-04-6
Geografía del Paraguay, Primera Edición 1999, Editorial Hispana Paraguay SRL