Evréo ñe'ẽ ha'e peteĩ ñe'ẽ semítika oñe'ẽêva umi te'ýi oĩva Israel yvy ymaguarépe. Tupã ñe'ẽngue ryru ára pukukuépe, evréo ñe'ẽ ha'e oiporúva Israel ñomongeta ha ñe'ẽporãme, ága katu sa roy VII Kirito mboyve guive oike mberekatu araméo ñe'ẽ. Imyengovia ipya'eve ojeity rire Herusalẽ tupão mokõiha, ary 70 K.r. ha oñepyrũme isarambi hudeokuéra tava'i oikégui Império Rrománo. Evréo ndojeiporuvéi ñomongetahápe sa ro'y II ñande árapegua guive, ága katu oikove ñe'ẽ jehai ha tekopýpe mayma hudéo aty pa'ũme Europape.[1]

Evréo ñe'ẽ
Yvy henda oĩva: Israel retã ha henondépe.
Tetãnguéra:
Máva oñe'ẽva: Haimete 6.000.000
Filiación genética:
Subdivisiones:
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3
Evréo ñe'ẽ achegety.

Ko'ãga oĩ haimete 5.600.000 oñe'ẽva evréo, Israel retãme (5.000.000) ha Palestína retãme (600.000).

Evréo ñe'ẽ ñemombarete oñepyrũ sa ro'y XIX pahápe, oñepyrũme hudéo oho jevy Palestínape, Eliezer ben Yehuda, tenonderã, ñepia'ã rupive, sionimohára heñoiva'ekue Rrusiape, ojapóva ñe'ẽ jehai oĩva upérõgui ha oĩva ko'ága peve ñe'ẽ oñeñe'êva agagua. Ojejapo ramo Israel Retã ary 1947-pe, mburuvichakuéra hudéo omoĩ Tetã ñe'ẽpavẽrõ. Evréo ñe'ẽ agagua mba'e peteĩmimi oikóva arapýpe: iñe'ẽ ñemoingove mberekatu ñe'ẽ jehaígui haimete 2000 ary rire ojeiporúvakuri yvagaraperãmente.[2]

Mandu'apy

jehaijey
  1. http://www10.gencat.net/pres_casa_llengues/AppJava/frontend/llengues_detall.jsp?id=78&idioma=10
  2. http://www10.gencat.net/pres_casa_llengues/AppJava/frontend/llengues_detall.jsp?id=78&idioma=10