Meiji ñemyatyrõ
Meiji ñemyatyrõ ha'e ojeheroháicha opamba'e ojehu va'ekue oñemoambueitérõguare Hapõ ñesãmbyhy ha retãyguakuéra reko ary 1868 ha 1912 pukukuévo[1], oikóvo ára pukukue hérava ára Edo pahápe ha ára Meiji ñepyrũme.
Upekuévo, oisãmbyhy Hapõ rehe upe Shogunato Tokugawa (milíko rekuái) ha mburuvihára ndaikatúi oisãmbyhy. Ary 1866 aja ojoaju ruvichakuéra Saigō Takamori, Satsuma ruvicha, ha Kido Takayoshi, Choshu ruvicha, oipytyvõ hag̃ua mburuvihárape ha upéicha oñepyrũ ko ñemyatyrõ. Upe rire oiko ñorairõguasu oparupi Hapõme, oñombohováivo umi oñemoĩva Shogunato rehe ha umi omoambuepaséva. Ohasa rire 40 ary ojehechahague guyryry, oiko py'aguapy ha Hapõ oñemoambueite.
Ko'ã ñemoambue apytépe oĩ:
- Hapõ ñesãmbyhy oñemombyte ha oñemopeteĩ oikóvo Mburuvihára iñemyakãhára ramo.
- Hapõ oñepyrũ jey oñemu ha ojekupyty tetãnguéra ambuévare.
- Ojehecha oparupi oñemopu'ãhague mba'eapopyha ha oñembopyahuhague virurekokuaa.
- Ojejapo ñorairõhára aty ikatupyryvéva, oñorairõkuaáva yvýpe ha yguasúpe.
- Oñemoguahẽ opavavépe tekombo'e ha oñembopyahu mbo'ehaokuéra.
- Oñemboja'o porãve yvykuéra ha kokue.
Oiko rire ko ñemyatyrõ, heta mba'e oúva Yvy kuarahyreikeguágui ha Európagui oike Hapõme. Pya'eite okakuaa ko tetã ha omyasãi ijyvy apekue, oñemomba'évo Koréa ha Taiuã rehe, oiko Hapõgui tetã mbaretete imba'eguasuiéva tetãnguéra ambuéva apytépe.
Mandu'apy
jehaijey- ↑ Beasley, William G. (1972) (en en). The Meiji restoration. Stanford University Press. pp. 247. ISBN 0804779902. http://books.google.cat/books?id=k2FQEaQtWHIC&pg=PA247&dq=1866+meiji+restoration+1869&hl=ca&sa=X&ei=xISFUcWsHOqh7Aa95ICwDw&ved=0CFwQ6AEwCQ#v=onepage&q=1866%20meiji%20restoration%201869&f=false.