Moise
Moise, ojeheróva hudío arandupýpe Moshe Rabbenu (מֹשֶׁה רַבֵּנוּ, Moise ore mbo'ehára),[1] ha'e pe maranduhára tenondeguavéva Hudío jeroviápe, pe omosãso va'ekue hudiokuéra Ehíto poguýgui ha pe okuaauka va'erã Tupã rérape pe Tembiapoukapy ha, he'iháicha umi rravíno, pe Tekorã ñe'ẽ rupi oje'éva, ãgamive ojehai va'ekue pe Mishna kuatiakuérape.[2]
| Moise | ||
|---|---|---|
 | ||
| Hetã | no | |
| Etnia | israelita | |
| Alma máter | valor desconocido | |
| Hembiapo | líder militar, líder religioso, legislador, taumaturgo, pastor y gobernante | |
| Jokuaikuaa rape | Judaísmo | |
| Omendáva | Séfora | |
| Taýra | Gershom, Eliezer | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Hesu rape oraha ijeroviapýpe ko Moise ñeimo'ã, upéicha ojegueromandu'a ichupe tekojojahára ramo, ha upévare ojehecha ichupe omotenondeháicha Kirito rembiapo. Umi mokõi jeroviapy mbo'épe, Moise niko pe ohai va'ekue Pentatéuko, térã evréo ñe'ẽme Tora, umi 5 aranduka Tupã ñe'ẽngue ryru ñepyrũme, umívape oĩ pe Tembiapoukapy, ojeheróva Moise Rembiapoukapy. Islã jeroviapýpe, Moise ha'e peteĩ maranduhára, pe hetavéva ojehecháva Korã arandukápe (136 jey). Upe arandukápe he'i Moise ha'eha pe maranduhára oñembou va'ekue Israel retãyguápe ha ha'e añónte ohendu ijapysaitére Tupãme. Opaite Abraham jeroviapykuérape, ojehecha Moisépe peteĩe maranduhára ha tekojojahára ramo.
Éxodo-gui oñenohẽ Moise rembiasa ha rembiapo, ko Tupã ñe'ẽngue ryru aranduka omombe'u hekove, hogaguakuéra ha hembieja rehegua. Heñói Ehítope, Amram itúva ha Jocabed isy, umíva niko Levi ñemoñare pegua. Upe aja, pe Faraõ (Ehíto sãmbyhyhára, ndaipóri héra Tupã ñe'ẽnguépe) ojokose Israel retãygua oĩva Ehítope, hetaitégui hikuái, ha omombouka opaite mitãra'y Nílo ysyrýpe, Moise sy omoĩ ichupe peteĩ ajakápe ha upéi omoĩ ysyrýpe, Faraõ rajy ojuhu ichupe ha oñemomba'e hese imemby tee ramo. Ikaria'ývo, ojuka peteĩ Ehíto retãyguápe onupãva peteĩ hudíope ha upévare oho ikañyhápe tave'ỹme. Upépe oikuaa hembirekorã ha omenda hese, oikuaa avei Tupãme amoite en el yvyty Sinai-pe.[3] Tupã ombou ichupe Ehítope ipehẽnguéndi Aarón ojerure hag̃ua Faraõ-me toñemosãso hag̃ua hudiokuérape; Faraõ ndojapói oipotaháicha hikuái ha upévare Tupã omoguahẽ Ehíto retãme umi 10 mba'evai. Upéicha, hudiokuéra ohupyty isãso ha Moise ogueraha ichupekuéra yvy Sinai gotyo. Upépe, oñeme'ẽ ichupe pe Tembiapoukapy, ha ombohasa Israel retãyguápe. Ipahápe, ohasa rire 40 ary yvy ojeiko'ỹhápe, ogueraha Israel retãyguakuéra pe tetãme Tupã oñeme'ẽ va'ekue ichupekuérape, hákatu omano yvyty Névo-pe oike'ỹre upe tetãme.
Hudío jerovia he'i Moise rekove oñepyrũ ary 1391 Kirito mboyve ha opa 1271 Kirito mboyve.[4][5]
Mandu'apy jehaijey
- ↑ Maimónides, Trece principios de la Fe [Trece principios de la fe], Principio séptimo.
- ↑ Albert de Pury (ed.) y Thomas Römer (ed.), Le Pentateuque en question : les origines et la composition des cinq premiers livres de la Bible à la lumière des recherches récentes, (en francés) Labor et Fides, 2002, (ISBN 978-2-8309-1046-9, p. 12 -14
- ↑ Exodus: An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture. B&H Publishing Group. 2006. pp. 110–13.
- ↑ Seder Olam Rabbá
- ↑ Seder Olam Rabbah