Paraguasu Py'aguapy Ñorairõ (1937-1945)
Paraguasu Py'aguapy ñorairõ oiko va'ekue upe paraguasúpe ombohéra ko ñorairõ, Paraguasu Py'aguapy ypa'ũnguérape ha Kuarahyresẽ Ásiape, ary 1941 guive 1945 peve. Amo ary 1937-pe, Hapõ oñepyrũ jey oñembotuicha Chína rehe, upéicha oñepyrũ Chína-Hapõ ñorairõ mokõiha. Oñorairõ rire mokõi jey Joaty Soviétikore, ha nosẽ porãitéi, Hapõ oñembojára Indochína rehe, upe aja ha'e akue Hyãsia kolóña, oha'ãgui opa upe ñorairõ mbuku Chínare. Tavetã Joaju, Tetãvore Joapykuéra ha tetãnguéra ambuéva hembipota hetáva ko Yvy pehẽngue rehe ombohovái Hapõre ha ojoko hikuái ko tetã imba'e ñemu, upéicha ojehecha tesaparápe ko tetã ikatúgui imboriahuve. Ndaiporivéima jekupyty porã, Hapõ ondyry sapy'ánte heta yvy pehẽnguére oĩ va'ekue tetã mbaretete poguýpe: Tetãvore Joapykuéra, Tavetã Joaju, Tailándia ha Olánda, jasypakõi 1941 aja, ha nomomarandúi avavépe oñorairõseha. Hapõ ondyry ramo jepe Tetãvore Joapykuéra ñorairõhára aty rehe Paraguasu Py'aguapýpe, ndaikatúi oipe'apa, omokangy katu upe tetã ñorairõhára aty. Upe aja, Hapõ oñembojára Filipínare, Malásiare, Miama, Kuarahyresẽ Indiakuéra Olánda pegua rehe, Hong Kong rehe ha oha'ã oguahẽ paraguasu Índiko peve 1942 aja. Hákatu upe aryitépe Hapõ ndaipu'akavéima, osẽ vaiete upe Autarália yguasu ñorairõme ha Midway ñorairõme. Umi ary riregua, Hapõ ondyry gueteri Chína retãre, hákatu upe tetã rekuái noñeme'ẽi. Tavetã Joaju ñorairõhára kuéra ndaikatúi oñembojára jey Miamáre, hákatu ipu'aka porã oipe'ã jejopy vaígui Índia.[1] Oñemotenonde haguére Tetãvore Joapykuéra oparupi paraguasu Py'aguapýre, ojehu ñeha'ã vai ituichaitéva yguasúpe ojeheróva ko'ãga Filipína yguasu ñorairõ, upépe niko Hapõ ohasa asy ha oñehundi chugui heta mba'e ñorairõrã ndaikatuvéima oñemyatyrõ jey va'ekue, oñembyaive katu amo Leyte parapyte ñorairõ aja. Upe guive, Tetãvore Joapykuéra omyakã ha oñemotenonde imbaretekue tuichaitére hetaitégui ygarata ñorairõrã paraguasu Py'aguapýpe.[2][3] Amo ary 1945 aja, tetãnguéra oñoirũva oñembojára jey Miamáre, Gynéa Pyahúre, Vonéore, Filipínare, ypa'ũnguéra Aleutiána rehe ha heta ypa'ũmi ambuéva Hapõ retãgui, ha oñembosako'i hikuái oñorairõ vai upe Hapõ ypa'ũ tuichavévape. Hákatu ndojehúi upéicha, Tetãvore Joapykuéra oitýgui Hirochíma ha Nagasáki ári mboka guasu okapúva amo jasypoapy 1945-pe ha Joaty Soviétiko ondyrýgui Manchúria rehe, oĩ va'ekue Hapõ poguýpe 1931 guive. Hapõ oñeme'ẽ hekópe ára 15 jasypoapy ary 1945-pe. Opávo paraguasu Py'aguapy ñorairõ opa avei Hapõ mburuvi, upéicha oiko Tetãvore Joapykuéragui tetã mbaretevéva upe paraguasúpe, Tavetã Joaju ha Hyãsia ikangyve upépe. Joaty Soviétiko poguýpe oĩ gueteri ijyvy pehẽngue Kuarahyresẽ Ásiape ha upéi oike avei Koréa ñorairõme. Umi oñorairõ va'ekue niko Hapõ peteĩva, ha ambuéva tetãnguéra oñoirũva Ñorairõ Guasu Mokõiha pegua, ko atýpe niko oĩ Chína, Tetãvore Joapykuéra, Tavetã Joaju, Autarália, Filipína, Olánda ha Selánda Pyahu. Joaty Soviétiko nondyryse voíri Hapõre 1939-pe, ha ndoikéi ko ñorairõme ojeity peve Hirochíma ha Nagasáki ári mboka guasu okapúva. Tailándia fue convencida tras el inicial ataque japonés de unirse a su bando. Alemáña nási ha Itália avei oñoirũ va'ekue hikuái Hapõre ha omondo iñorairõhára kuéra paraguasu Py'aguapýpe oipytyvõ hag̃ua Hapõre 1940 ha 1945 mbytépe.[4]
Paraguasu Py'aguapy ñorairõ | ||
---|---|---|
Ñorairõ Guasu Mokõiha | ||
Yvatégui guy gotyo, asúgui akatúa gotyo: Pearl Harbor rehe oñendyrýrõguare; Aviõ Midway ñorairõme; Tetãvore Joapykuéra ñorairõhára Okinawa-pe; Hirochíma ha Nagasáki ojekapupárõguare | ||
Arange | 7 jasypakõi ary 1941-2 jasyporundy ary 1945 | |
Tenda | Kuarahyresẽ Ásia, Ñemby Ásia, Ñembykuarahyresẽ Ásia, ha paraguasu Py'aguapy | |
Ipaha |
| |
Tetã renda ñemoambue |
| |
[editar datos en Wikidata] |
Mandu'apy
jehaijey- ↑ Youli Sun, China and the Origins of the Pacific War, 1931–41, Palgrave MacMillan, p. 11
- ↑ John Costello, The Pacific War: 1941–1945, Harper Perennial, 1982
- ↑ Japan Economic Foundation, Journal of Japanese Trade & Industry, Volume 16, 1997
- ↑ «MacArthur orders end of Shinto as Japanese state religion». HISTORY.com.
Joajuha
jehaijey- Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Paraguasu Py'aguapy Ñorairõ (1937-1945) reheguaCommons.
- Karaiñe'ẽme