Vikipetã:Poravopyre/ñongatuha/Áfrika

Áfrika ha'e yvyrusu tuichavéva mbohapyha, Ásia ha Amérika rire. Ojejuhu umi paraguasu mbytépe ha'éva Atlántiko, kuarahyreike gotyo, ha Índiko, kuarahyresẽ ngotyo. Para Yvy mbytépe ojejuhu yvate gotyo ha omopa'ũ Áfrika yvyrusu Európagui; yvy oñomoaguĩvehápe niko hérava ypo'i Hivyraytã, orekóvante 14.4 km ijehasahápe. Para Pytã omopa'ũ Áfrika ha Arávia Yvyapy, ojoaju Ásiare upe yvyjyva Suez rupive, oĩva Ehítope.

Ko yvyrusu apekue ohupyty amo 30 272 922 k, kóva niko 20,4 % opaite Yvýgui. Oiko Áfrikape amo 1.300.000.000 tapicha, upéva hína 15 % opaite tekove retakuégui yvy ape ári. Ko yvyrusúpe oĩ 54 tetã hekosãsóva, peteĩva katu ojejuhu mokõi yvyrusúpe (ha'éva Ehíto), upéicha avei oĩ mokõi tetã umi tetã ambuéva ndohechakuaapái isãsoha ha mokõi tetã nahekosãsóiva.

Ijyvy apekuépe ojejuhu tave'ỹ guasu, ha'éva Saára, Kalahári ha Namíve; ka'aguy opaichagua, techapyrãme umi savána ha Sahel; ysyry pukuitéva, oĩva Nílo, Sambése, Senegal, Gámbia, Kóngo, Níher ha heta ambuéva; ha ypa ojepyso porãva, ha'éva Victória, Tanganíka, Maláui ha ambuéva.

Oje'e Áfrikape oñepyrũhague yvypóra ha upégui ou opaite yvypóra ypykue, ojapo amo 300 000 ary, ha upe guive oñemyasãi oparupi yvy ape ári.