Salto del Guaira

(Ojegueraha jey Salto del Guairá guive)
Salto del Guaira
Salto del Guairá

'
Tetã Paraguái
Tetãvore Kanindeju
Távayguakuéra 145.841 ava
Ape távagui 14.667 km²
ISO
Yvatekue m
Koordinasion 24°03′00″S, 54°21′00″W (G)

Salto del Guaira oĩ arasẽme Paraguái retãme. Oĩhína tetãvore Kanindejúme.

Ko colonia Salto del Guairá heñói ára 3 jasyapy ary 1959 jave, peteĩ empresa privada hérava Colonizadora Salto del Guairá SA rupi, oĩháicha jehaipyre umi motenondehára upépegua omboguapy haguépe héra, oĩháme karaikuéra José Luis Serrati, Ibrahin Abud ha Carlos Ricardo Méndez Goncalvez. Oiko mboyve pe fundación, pe tenda herava’ekue Reserva fiscal Nº 10, uperire resolución ministerial ára 17 jasypa ary 1972 jave, omoñepyrtũ pe Junta Parroquial, oĩva distrito de Hernandarias poguýpe, oĩháme mbohape tendagua: Cnel (SR.) Isabelino Pimienta Medina, motenondeháraramo, Carmelo Peralta viru rehegua ha mbo’ehára Pedro Ramón Girett secretario.

Ára 30 jasypokõi ary 1973 jave, Poder Ejecutivo tetãmegua oguenohẽ pe ley 390, omoñepyrũháme pe distrito de Salto del Guairá ha avei Municipalidad de Tercera Categoría, péicha ojeiva’ekue Hernandarias poguýgui. Pe arýpe pe ley Nº 426 de División Política del Territorio rupi, ojei ijyvy tetãvorekuéra Caaguazú ha Alto Parana avei, tenda oĩva yvate gotyo ysyry Itambeýgui, ãva opyta distrito de Salto del Guairá poguýpe.

Junta Municipal, ára 29 jasypo ary 1974 jave ojerure ojupi haguã Primera Categoría ryepýpe, oguerekopáma rupi opamba’e oikotevẽva, péicha rupi pe Decreto Ley 7.131 ára 2 jasypokõi pe arýpe, oiko Municipio de Salto del Guairá Primera Categoría, ha avei oiko chugui tavaguasu tetãvore Kanindeju pegua.

Ko táva oñepyrũvo avei pe tenda rupi oñemoñepyrũ pe kokue guasúpe ñemba’apo, ha pe represa de Itaipú (kóva ha’e tuichavéva arapýpe ãva rehegua) oikóma avei, ha ko’ápe omano pe mba’e iporãmbajepéva hérava Saltos del Guairá.

Ubicación Geográfica del distrito de Salto del Guairá

jehaijey

Salto del Guaira oĩ tetãvore Kanindejúme, Región Oriental tetã peguápe, ijyvy opyta latitud 24º 04’ S ha longitud 54º 20 W. Ko distrito oja yvate gotyo tavakuéra Mundo Novo (MS) ha Guaíra (PR), tetã Brasil pegua rehe, ko ipaha peguágui ojei ysyryguasu Paraná rupi; kuarahy resẽ gotyo ojei tetã ambuégui pe serranías del Amambay ha Mbarakaju rupi ha avei ysyry Paraná. Ñemby gotyo syry Itambey oikpe’a tetãvore Alto Paraná ha avei pe serranía de San Joaquín tetãvore Ka'aguasugui. Kuarahy reike gotyo ysyrykuéra Kuruguaty ha Corrientes omboja’o ijyvy tetãvore San Pedro-gui.

Kanindeju ha’e peteĩ tetãvore avakuéra tendagua hetaveha omba’apóva kokuépe, péicha poapy ava pa pa’ũgui oiko okaháre ha mokõi tavaháre.

Oguereko ararova iporãva ijyvy yvyatekue ha’e rupi (200m.s.n.m.), okykue ary pukukue ha’e 1.483 mm rupi. Arapytu mbyte ha’e 21º C, ho’ysãve jave 0º C jasykuéra jasypokõi ha jasypoapy jave ha hakuve jave ohupity 39º C. Ytimbokue ha’e 1.073.

Aspectos Hidrológicos

jehaijey

Ko tenda oĩháme distrito de Salto del Guaira oguereko mokõi y rape (cursos de drenaje superficial), peteĩva ha’e cuenca hidrográfica ysyry Piratiy ha ambue ysyry Karapã.

Población y Superficie

jehaijey

Salto del Guairá oguereko 145.841 ava oikóva pype; densidad ha’e 9,9 ava/km2 ha ijyvy 14.667 km2.

División Política

jehaijey

Tavaguasu: Salto del Guairá

Oñemboja’o porundy tendápe (distritos): Salto del Guairá, Itanará, Ypehũ, Corpus Christi, General Francisco Caballero Álvarez, Kuruguaty, Ygatimi, La Paloma ha Katuete.

Infraestucturas existentes

jehaijey

Ko táva Salto del Guairá, oĩva yvate gotyo tetãme, oguereko infraestructura opaichagua, oĩ edificios públicos, gubernamentales, miliko róga, tasyo tetã mba’e ha ava mba’éva, tenda ñembosarairã, ñemuha renda, mitã ha mitãrusu mbo’ehao, mbo’ehao pavẽ ha tupão.

Economía

jehaijey

Pe mba’e tuichavéva ko tetãvorépe ha’e kokuépe ñemba’apo (agricultura); oĩháme ñemity soja, ha’e hetave oñeñotýva. Avei avati, takuare’ẽ, trigo ha mandyju.

 
Caña de azúcar

Tetãvore yvy iñambue, oĩ yvype guasu ha avei ipyko’ẽmbaha, ko’ã mab’e ouporã mymba ñangarekorãme, omoĩva tetãvorépe mbohapyha tenda mymba reheguápe tetäme, vakakuéra rehegua, tetãme. Avei oguereko heta kure, kavaju ha kavara rehegua.

Ñemba’apo industria rehegua, ikatu ja’e ãva: yvyra kytĩha (carpintería) ojapo opamba’e ojepurúva óga apópe tuicha térã michĩvape guarã, mba’yruguata rehegua, ñembyaty ha ñeñongatu yvyra ha mba’apo yvyra rehegua opaichagua, mbujape jejapo, cerámica, kamby ha kambýgui oikóva, ha ambue mba’e.

Educación

jehaijey

Kanindeju ñemoarandúpe ndaha’éi oĩporãmbáva oĩ rupi avakuéra ndohóiva mbo’ehaópe, péicha rupi ñomoñe’ẽi ha ndohaikuaái avei.

Salto del Guairá oguereko mbohapy mbo’ehao guasu (centros educativos), parundy mitã mbo’ehao, enseñanza básica rehegua, poteĩ mitãrusu mbo’ehao, nivel secundario, Facultad de Derecho ha Ciencias Sociales, ha ambue Ciencias Económicas rehegua, Universidad Nacional de Ciudad del Este mba’éva. Oĩ avei upépe U.T.C.D. ha U.P.A.P.

Tembipuru tesãi rehegua (infraestructura sanitaria), hetakuépe centro ha puesto de salud, tasyokuéra ha tupa tasyo pegua, oĩmiéramo jepe ohóvo, na’irãgueteri ohupity tendagua oikotevẽháicha. Ko’ãga tetãvore oguereko 38 tenda oñangarekóva tesãi rehe.

Comunicaciones

jehaijey

Ko táva oguereko red de comunicaciones Telecel, Copaco, Personal ha CTI, peteĩ central automática reheve, ko’ãva rupi tendagua ikatu oñe’ẽ tavaguasu tetãmegua, ambue tavakuéra tetãgua ha avei tetãnguéra arapy pegua ndive.

Oĩ medios de comunicación oñe’ẽva ha ta’angambyry pegua, Red Canindeyú 95.5, puhoe Salto del Guairá 90.3, puhoe Tricolor 103.9 ha TV cable Mbaracayú. Avei ombyatýva kuapyrã kuatiahaipyre Última Hora, ABC Color ha Semanario Regional Río Paranazão pegua.

Vias de Comunicación

jehaijey

Ysyryguasu Parana ha ypa Itaipu, ikatuha ojeho ygápe, oguereko impacto tuicha’ỹva ha ndahetái hendápe, ko’árupi ikatu ojeho tetã Brasil gotyo namombyryihápe, Mundo Novo ha Guaíra-pe, oĩháme balsa ojehasa haguã. Umi vías de comunicación imbaretevéva ha’e yvy rehegua, ãva ha’e Ruta 10 “La Residenta”, ohasáva tetãvore kuarahy resẽgui kuarahy reike gotyo ha oguahẽva Salto del Guairá peve, oguereko pewteĩ jepiaha hérava Ypejhũ ha ambue ohóva Corpus Christi gotyo osẽva pe tape guasu (supercarretera) ombojuajúva tetãvore Alto Parana ha ambue tetãvoerkuéra rehe.

Kanindeju oguereko 1.056,2 Km. tape yvyreíva. Avei oguereko peteĩ mba’yruveve guejyha (pistas de aterrizaje) mba’yruve ndatuicháivape guarã.

Enlaces externos

jehaijey