Irilánda
Irilánda (Irilandañe'ẽme: Éire; ingleñe'ẽme: Ireland) héra tee niko Tavakuairetã Irilánda (Irilandañe'ẽme: Poblacht na hÉireann; ingleñe'ẽme: Republic of Ireland) oñembojuavy hag̃ua Yvate Irilánda retãgui,[5] ha'e peteĩ tetã hekosãsóva, oĩva Európa Joajúpe ha ojejuhúva upe ypa'ũ héra jojáva ipehẽngue tuichavépe. Itavusu niko táva Dublín, ojejuhúva ko ypa'ũ ipehẽngue kuarahyresẽguápe. Ko tetã oñemohembe'y yvýre tetã Yvate Irilánda rehe añónte, peteĩ umi tetã oĩva Tavetã Joajúpe. Ko ypa'ũ ijerére ojejuhu paraguasu Atlántiko, upéicha ñemby gotyo oĩ para Sélta, ku yrape San Jorge ñemby kuarahyresẽ ngotyo ha para Irilandagua kuarahyresẽ ngotyo. Irilánda hína peteĩ tavakuairetã amandajerapépe orekóva hendota poravopyre omba'apóva Tetã Ruvicháicha.
| Irilánda | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tetã oĩva Európa Joajúpe | ||||
| ||||
|
Tetã Momorãhéi: Amhrán na bhFiann (Irilandañe'ẽme: «Peteĩ ñorairõhára purahéi») | ||||
 | ||||
| Tavusu (ha táva tuichavéva) | Dublín | |||
| Ñe'ẽnguéra | Irilandañe'ẽ ha ingleñe'ẽ | |||
| Tetãygua réra | Irilandagua | |||
| Tekuái reko | Tavakuairetã amandajerapépe | |||
| • Tendota | Michael D. Higgins | |||
| • Taoiseach | Leo Varadkar | |||
| Tetã Amandaje | Oireachtas | |||
| Sãso • Jekuaauka • Tavakuairetã 1ha • Tetã Isãsóva • Tavakuairetã 2ha |
Tavetã Joaju pegua 24 jasyrundy ary 1916 21 jasyteĩ ary 1919 6 jasypakõi ary 1922 1 jasyrundy ary 1949 | |||
| Yvy apekue | Ñemoĩha 117.º | |||
| • Opaite | 70273 [1] km² | |||
| • Y (%) | 2,0 | |||
| Tembe'y | 443 km [1] | |||
| Y rembe'y | 1448 km [1] | |||
| Yvyty yvatevéva | Carrantuohill | |||
| Ava hetakue | Ñemoĩha 122.º | |||
| • Estimación | 4593100[2] hab. (2013) | |||
| • Typy'ũ (est.) | 65,3 hab./km² | |||
| PIB (PPA) | Ñemoĩha 56.º | |||
| • Opaite (2016) | US$ 324.000 sua[3] | |||
| • Per cápita | US$ 69.375[3] | |||
| PIB (nominal) | Ñemoĩha 42.º | |||
| • Opaite (2016) | US$ 308.000 millones[3] | |||
| • Per cápita | US$ 65.871[3] | |||
| IDH (2016) |
 0,923[4] (8.º) – Iporãite | |||
| Viru | Euro (€, EUR) | |||
| Ára | WET (UTC ±0) | |||
| • Arahakúpe | WEST (UTC +1) | |||
| ISO Jehero | 372 / IRL / IE | |||
| Tetã renda tee Ñandutíme |
.ie | |||
| Tetã pumbyry papapy |
+353 | |||
| Tetã puhoe papapy |
EIA-EJZ | |||
| Tetã aviõ papapy | EI | |||
| Mba'yrumýi papapy tee | IRL | |||
| COI Jehero | IRL | |||
|
Atyvete
| ||||
| Opaite Tetã Yvýgui | ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Tetã Irilánda ko'ãgagua ohupyty isãso tee Tavetã Joajúgui ary 1922-pe, oiko rire ñorairõ tekosãsóre, ku ñorairõ opákuri Irilánda ha Tavetã Joaju ojapo rire kuatia jekupytyha, ha tetã Yvate Irilánda oiporavo opytaséva Tavetã Joaju poguýpe. Irilánda ha'éramo jepe peteĩ tetã hekosãsovýva Mburuvi Vyretáña ipoguýpe, hérava Tetã Sãso Irilánda, ary 1931-pe oñemoañete tekorã rupive ko tetã hekosãsoite ha ary 1937-pe ojapo iléi guasu pyahurã ha oñembohéra Irilánda.
Ary 2011 ha 2013-pe, Irilánda oĩkuri umi tetã orekóva yvypóra ñakãrapu'ã rechaukaha porãvéva apytépe.[6] Upéicha avei, ko tetã oĩ umi tetã hetãyguakuéra imba'ehetaitéva apytépe.[7]
Mandu'apy
jehaijey- ↑ 1,0 1,1 1,2 CIA. «Irlanda - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 17 de febrero de 2017.
- ↑ «Population and Migration Estimates» pág. 1 (30 de junio de 2011). Ojehechákuri árape: 21 de octubre de 2013.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ireland». Fondo Monetario Internacional. Ojehechákuri árape: 30 de abril de 2017.
- ↑ «Informe sobre desarrollo humano.». Human Development Report (2016). Ojehechákuri árape: 10 de abril de 2017.
- ↑ El Artículo 4 de la Constitución Irlandesa.
- ↑ United Nations (2011). «Table 1». Human Development Index and its components. United Nations Development Programme. Ojehechákuri árape: 10 de agosto de 2013.
- ↑ «Country Comparison: GDP – per capita (PPP)Archive copy». World Factbook. Central Intelligence Agency. Archivado desde el original, el 2011-11-192011-11-19. Ojehechákuri árape: 10 de agosto de 20132018-08-20.
Joaju
jehaijey
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Irilánda reheguaCommons.- Irilánda rekuái
- Ministerio de Asuntos Exteriores de Irlanda
- Presidencia irlandesa de la Unión Europea en 2004
- Información de la OMS sobre Irlanda
|
Alemáña | Andorra | Aservaijã | Ayméña | Áuteria | Aváña | Avekásia | Chekía | Chípere | Elovákia | Elovéña | Epáña | Etóña | Georgia | Gyrésia | Hĩlándia | Hungyria | Hyãsia | Irilánda | Itália | Ilándia | Kosovo | Kyoásia | Letóña | Liechytenteĩ | Lituáña | Luxemburgo | Yvate Masendóña | Malta | Mónako | Montenégyro | Moyndávia | Noruéga | Ndinamáka | Polóña | Poytuga | Rrumáña | Rrúsia | San Maríno | Sévia | Suésia | Suísa | Táva Vatikáno | Tavetã Joaju | Tetãnguéra Yvýi | Tuykía | Ukyáña | Véyhika | Vielorrúsia | Vónia ha Hesegovína | Vugária |