Ehíto

(Ojegueraha jey Ehipto guive)

Ehíto, héra tee hína Ehíto Tavakuairetã Árave (Áraveñe'ẽme: جمهوريّة مصرالعربيّة Ŷumhūriyyat Miṣr Al-ʿArabiyyah), ha'e hína peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhu Áfrika ipehẽngue yvate kuarahyresẽme. Ehíto yvy apekue ojejuhuve Áfrika ipehẽngue yvate kuarahyresẽme, oĩ avei Ehíto ipehẽnguemi Ásiape ojejuhúva, ojejuhuhápe yvyapy Sinai. Ijerére ñemby gotyo ojejuhu tetã Sudano, kuarahyreike oĩ tetã Livia ha yvate kuarahyresẽ ngotyo ojejuhu Paletína ha Israel retã. Yvate gotyo ojejuhu para Yvy mbytépe ha ñemby kuarahyresẽ ngotyo oĩ pe para Pytã.

Ehíto Tavakuairetã Árave
Ehíto


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Ankh, uza, seneb
(Áraveñe'ẽme: «Jeikove, tesãi, teko porã»)
Tetã Momorãhéi: بلادي بلادي بلادي
Bilady, Bilady, Bilady
(Áraveñe'ẽme: 'Che retã, che retã, che retã')
Tavusu
(ha táva tuichavéva)
Káiro
Ñe'ẽnguéra Ehíto áraveñe'ẽ
Tetãygua réra egipcio, -a
Tekuái reko Tavakuairetã mburuvichavy rapépe
 • Tendota Abdelfatah Al-Sisi
 • Sãmbyhyhára peteĩha Sherif Ismail
Tetã Amandaje Parlamento de Egipto
Ñepyrũ
• Oñemopeteĩvo Ehíto Yvate ha Ñemby
• Gyrésia ipoguýpe
• Ehíto rrománo
• Egipto bizantino
• Ehíto árave
• Egipto fatimí
• Egipto ayubí
• Egipto mameluco
• Egipto otomano
 • Eyalato
 • Jedivato
• Ehíto Vyretañagua
 • Jedivato ocupado
 • Sultanato protectorado
Sãso
• Tavetã
• Tavakuairetã peteĩha
• RAU
• Tavakuairetã mokõiha
• Ehíto ñepu'ã

c. 3150-332 K. m.

332-30 K. m.
30 K. m.-395 K. r.
395-641
641-969
969-1171
1171-1250
1250-1517

1517-1867
1867-1882

1882-1914
1914-1922
Tavetã Joaju pegua
1922-1953
1953-1958
1958-1971
1971-2011
11 jasykõi ary 2011
Yvy apekue Ñemoĩha 30.º
 • Opaite 1 001 450 [1] km²
 • Y (%) 0,6
Tembe'y 2612 km [1]
Y rembe'y 2450 km [1]
Yvyty yvatevéva Monte Catalina
Ava hetakue Ñemoĩha 15.º
 • Hetakue 93 497 130[2] hab. (2017)
 • Typy'ũ 87,90 hab./km²*
PIB (PPA) Ñemoĩha 21.º
 • Opaite (2017) US$ 1,173 su sua
 • Per cápita US$ 12.560
PIB (nominal) Ñemoĩha 34.º
 • Opaite (2015) US$ 330.765 sua
 • Per cápita US$ 3.740 (2015)
IDH (2015) Sin cambios 0,691[3] (111.º) – Medio
Viru Libra egipcia (LE, ج.م, EGP)
Ára EET (UTC +2)
 • Arahakúpe EEST (UTC +3)
ISO Jehero 818 / EGY / EG
Tetã renda tee Ñandutíme .eg, .مصر
Tetã pumbyry papapy +20
Tetã puhoe papapy 6AA-6BZ, SSA-SSM, SUA-SUZ
Tetã aviõ papapy SU
Mba'yrumýi papapy tee ET
COI Jehero EGY
Opaite Tetã Yvýgui
  1. Noiméi ko atýpe ary 2016-2017.

[editar datos en Wikidata]

Ehíto retã apekuére oñemyasãi upe yvy ojeiko'ỹha héra Saára. Ysyry Nílo ohasa yvy ojeiko'ỹháre ñemby guive yvate peve. Ysyry hasahápe oiko hetaite tekove, ijerére hína oiko ava hetakue tuichavéva Áfrika pegua. Haimete opa Ehíto retãygua oiko tavaguasúpe ha távaguasu ijerére, Káiro, ko tetã itavusu, ha Alejandría.

Ko tetã ijyvy apekuépe oñepyrũ yma ku Ehíto Ymaguare mburuvi guasu, heta mba'eguasu ha mba'eporã ko ára ojehecha gueteri oheja. Ko'ãga ko tetã imba'eguasuite Kuarahyresẽ Aguĩgua rendápe. Ko ára jave Ehíto oiko hína tavakuairetã ramóicha mburuvichavy rapépe. Ary 2013 ha 2014 mbytépe ko tetã rekuái iñesãmbyhy hekovia sapy'a, oiko rire upe "golpe de Estado" omosẽva tendota Mohamed Morsi.[4]

Mandu'apy

jehaijey
  1. 1,0 1,1 1,2 CIA. «Egipto - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 13 de febrero de 2017.
  2. الجهاز المركزي للتعبئة العامة والإحصاء. «الجهاز المركزي للتعبئة العامة والإحصاء» (en árabe). Ojehechákuri árape: 9 de septiembre de 2017.
  3. «Informe del Índice de Desarrollo Humano de 2016». Ojehechákuri árape: 29 de abril de 2017.
  4. BBC News (4 de julio de 2013). «Egypt crisis: Army ousts President Mohammed Morsi - BBC News» (en en). Ojehechákuri árape: 19 de septiembre de 2015.


Áfrika

Angola | Arhélia | Cháde‎ | Ehíto | Erityréa | Eswatini | Etiopía | Gámbia‎ | Gána | Gavõ‎ | Ginéa | Ginéa Ekuatogua‎ | Ginéa Mbisáu‎ | Jimbúti‎ | Kamerũ | Kávo Véyde‎ | Kéña‎ | Komóra‎ | Lesóto‎ | Livéria‎ | Lívia | Maláui‎ | Mali | Mandagaka | Marfil Rembe'y‎ | Marruéko‎ | Maurísio‎ | Mauritáña‎ | Mosambíke | Mbenĩ‎ | Namívia‎ | Nihéria | Níher‎ | Rruánda‎ | Sámbia | Santo Tome ha Príncipe‎ | Séichele‎ | Senegal | Siérra Leõ‎ | Simbávue | Somália | Sudano | Tavakuairetã Kóngo | Tãsáña | Tetã Jekopytyjoja Kongo | Tetã Mbyteafrikagua | Tógo | Tunísia | Ugánda | Votusuana | Vukína Fáso | Vurundi | Yvyáfrika‎ | Yvy Sundã