Ginéa Mbisáu

(Ojegueraha jey Gynéa Mbisáu guive)

Ginéa Mbisáu (poytugañe'ẽme ha héra tee: República da Guiné-Bissau) ha'e peteĩ tetã hekosãsóva kurahyreike Áfrika pegua. Ijerére ojejuhu yvate gotyo tetã Senegal, ñemby ha kuarahyresẽ ngotyo ojejuhu tetã Ginéa, ha paraguasu Atlántiko kuarahyreike gotyo ojejuhu.

Tavakuairetã Ginéa Mbisáu
Ginéa Mbisáu


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Unidade, Luta, Progresso
(poytugañe'ẽme: «Joaju, Ñeha'ã, Tenonderã»)
Tetã Momorãhéi: Esta é a Nossa Pátria Bem Amada
(poytugañe'ẽme: «Kóva ñane retã jahayhuitéva»)
Tavusu Mbisáu
Ñe'ẽnguéra Poytugañe'ẽ
Tetãygua réra mbisauGinéagua, Ginéa Mbisáu pegua
Tekuái reko Tavakuairetã mburuvichavy rapépe
Tendota
Sãmbyhyhára Peteĩha
José Mario Vaz
Umaro Sissoco Embaló
Tetã Amandaje Asamblea Nacional Popular de Guinea-Bisáu
Sãso
• Oñembokuaa
• Oñemoañete
Poytuga pegua
24 jasyporundy ary 1973
10 jasyporundy ary 1974
Yvy apekue Ñemoĩha 137.º
 • Opaite 36 125[1] km²
 • Y (%) 12 %
Tembe'y 762 km[1]
Y rembe'y 350 km[1]
Yvyty yvatevéva Monte Torin
Ava hetakue Ñemoĩha 148.º
 • Hetakue 1 693 398 est. 2014 hab.
 • Typy'ũ 46,9 hab./km²*
PIB (PPA) Ñemoĩha 171.º
 • Opaite (2016) US$ 2.851 sua
 • Per cápita US$ 1.568
IDH (2015) Crecimiento 0,424[2] (178.º) – Ivai
Viru Franco CFA de África Occidental (XOF)
Ára UTC
Tetã renda tee Ñandutíme .gw
Tetã pumbyry papapy +245
COI Jehero GBS
Opaite Tetã Yvýgui
[editar datos en Wikidata]

Ymaguare Ginéa Mbisáu oime va'ekue upe Mburuvi Gavu ha Mburuvi Mali retãme ipoguýpe. Saro'y XVI guive hetaite Ginéa Mbisáu retã pehẽngue oime va'ekue Poytuga ipoguýpe, Poytuga ojapo ikolónia hérava Ginéa Poytugágua upépe.

Isãsóvo, oñembokuaáva ary 1973-pe ha oñemoañetéva ary 1974-pe, itavusu réra, táva Mbisáu, oñemoĩ ko tetã réra ndive ani hag̃ua héra ojoguaite ku tetã Ginéa réra (hérava ymaguare Ginéa Hyãsiagua).

Mandu'apy

jehaijey
  1. 1,0 1,1 1,2 CIA. «Guinea-Bisáu - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 28 de febrero de 2017.
  2. Informe sobre Desarrollo Humano 2016 Consultado el 1 de julio de 2017


Áfrika

Angola | Arhélia | Cháde‎ | Ehíto | Erityréa | Eswatini | Etiopía | Gámbia‎ | Gána | Gavõ‎ | Ginéa | Ginéa Ekuatogua‎ | Ginéa Mbisáu‎ | Jimbúti‎ | Kamerũ | Kávo Véyde‎ | Kéña‎ | Komóra‎ | Lesóto‎ | Livéria‎ | Lívia | Maláui‎ | Mali | Mandagaka | Marfil Rembe'y‎ | Marruéko‎ | Maurísio‎ | Mauritáña‎ | Mosambíke | Mbenĩ‎ | Namívia‎ | Nihéria | Níher‎ | Rruánda‎ | Sámbia | Santo Tome ha Príncipe‎ | Séichele‎ | Senegal | Siérra Leõ‎ | Simbávue | Somália | Sudano | Tavakuairetã Kóngo | Tãsáña | Tetã Jekopytyjoja Kongo | Tetã Mbyteafrikagua | Tógo | Tunísia | Ugánda | Votusuana | Vukína Fáso | Vurundi | Yvyáfrika‎ | Yvy Sundã